Bhagya

Std 5 Marathi Lesson 14 चित्रसंदेश Question Answer Maharashtra Board

Balbharti Maharashtra State Board Class 5 Marathi Solutions Sulabhbharati Chapter 14 चित्रसंदेश Notes, Textbook Exercise Important Questions and Answers.

5th Std Marathi Poem Chitrasandesh Question Answer

5th Standard Marathi Digest Chapter 14 चित्रसंदेश Textbook Questions and Answers

प्रश्न 1.
पाहा. सांगा.

उत्तर:
चित्र 1 – ट्रेन अथवा बस ही आपली नव्हे तर सार्वजनिक मालमत्ता आहे. तिची स्वच्छता हे आपले कर्तव्य आहे. थुकण्याने अनेक प्रकारचे रोग पसरतात. तेव्हा धुंकू नका.
चित्र 2 – रेल्वे रूळ ओलांडणे हे नियमाविरूद्ध आहे. त्याने स्वत:च्याच जीवाला धोका आहे; असे करू नका.
चित्र 3 – चालत्या ट्रेनमध्ये चढणे वा उतरणे म्हणजे आपल्याच जीवाशी खेळ करणे. असे केल्याने आपले किंमती आयुष्य आपणच संपवू, असे करू नका.
चित्र 4 – कोणतेही ज्वलनशील पदार्थ प्रवासात बाळगणे म्हणजे आगीला निमंत्रण देणे. आगीपासून स्वत:चा व इतरांचाही जीव/ प्राण वाचवा.

1. बसमधील सूचना व संदेशांचे वाचन करा.

प्रश्न 1.
बसमधील सूचना व संदेशांचे वाचन करा.

2. सार्वजनिक ठिकाणी लिहिलेल्या सूचना वाचा. त्या वहीत लिहा. वर्गात वाचून दाखवा.

प्रश्न 2.
सार्वजनिक ठिकाणी लिहिलेल्या सूचना वाचा. त्या वहीत लिहा. वर्गात वाचून दाखवा.
उत्तर:
1. पाण्याचा न्हास करी जीवनाचा हास.
2. रूळ ओलांडू नका, आयुष्य संपवू नका.

3. वर्गात भिंतीवर लिहिता येतील अशा सूचना तयार करा.

प्रश्न 3.
वर्गात भिंतीवर लिहिता येतील अशा सूचना तयार करा.
उत्तर:

1. दररोज वर्ग स्वच्छ करावा.
2. कचरा कचराकुंडीतच टाकावा.
3. फळा दररोज स्वच्छ करावा.
4. बाकावर व वर्गातील भिंतीवर लिहू नये.
5. वर्गात शांतता राखावी.

4. काही लोक सूचनांप्रमाणे वागत नाहीत. ते तसे का वागत नसावेत? आपसात चर्चा करा.

प्रश्न 1.
काही लोक सूचनांप्रमाणे वागत नाहीत. ते तसे का वागत नसावेत? आपसात चर्चा करा.
उत्तर:
काही लोक सूचनांप्रमाणे वागत नाहीत, कारण त्या लोकांना सार्वजनिक मालमत्तेबद्दल काळजी नसते. आपल्या जीवाचीही ते पर्वा करत नाहीत ही माणसे सर्वस्वी बेजबाबदार असतात.

5. तुमच्या शाळेत कोणकोणत्या ठिकाणी सूचना लिहाव्या लागतील, ती ठिकाणे ठरवा. तेथे लिहायच्यासूचना मित्रांशी चर्चा करून तयार करा.

प्रश्न 1.
तुमच्या शाळेत कोणकोणत्या ठिकाणी सूचना लिहाव्या लागतील, ती ठिकाणे ठरवा. तेथे लिहायच्यासूचना मित्रांशी चर्चा करून तयार करा.

Marathi Sulabhbharati Class 5 Solutions Chapter 14 चित्रसंदेश Additional Important Questions and Answers

एका वाक्यात उत्तरे लिहा.

प्रश्न 1.
चालत्या वाहनाविषयी काय सांगितले आहे?
उत्तर:
चालत्या वाहनात घाईघाईने चढू किंवा उतरू नये.

प्रश्न 2.
चालत्या वाहनातून प्रवास करताना कोणती खबरदारी घ्यावी?
उत्तर:
चालत्या वाहनातून हात बाहेर काढू नये व डोकावून पाहू नये ही खबरदारी घ्यावी.

प्रश्न 3.
प्रस्तुत पाठात कोणते दोन महत्त्वाचे संदेश दिले आहेत?
उत्तर:
1. विनातिकीट प्रवास करणे हा गुन्हा आहे.
2. मनाचा ब्रेक उत्तम ब्रेक.

प्रश्न 4.
कोणत्याही वाहनात काहीही खाल्ल्यास कचरा कुठे टाकावा?
उत्तर:
वाहनात काहीही खाल्ल्यास कचरा पुन्हा पिशवीत साठवावा व नंतर तो कचराकुंडीत टाकावा.

प्रश्न 5.
तुमचा मित्र वारंवार बसमधून हात बाहेर काढत असल्यास तुम्ही काय कराल?
उत्तर:
त्याला समजावू व तसे करण्यापासून थांबवू. त्याचे काय परिणाम होतील ते समजावू.

थोडक्यात उत्तरे लिहा.

प्रश्न 1.
‘चित्रसंदेश’ या पाठात जी चित्रे दिली आहेत त्या चित्रांमधून कोणत्या सूचना व संदेश दिला आहे हे लिहा.
उत्तरः
‘चित्रसंदेश’ या पाठात जी चित्रे दिली आहेत, त्यात बसमधून बाहेर थुकू नये व बसमध्ये कचरा टाकू नये असा संदेश आहे. सार्वजिनक मालमत्तेचे नुकसान होईल असे वागू नये. त्याचप्रमाणे चालत्या वाहनात चढणे, उतरणे अथवा हात बाहेर काढणे यांमुळे आपल्या जीवाला धोका आहे, असे सांगितले आहे.

प्रश्न 2.
तुम्ही शाळेच्या बसमधून प्रवास करताना कोणती काळजी घ्याल?
उत्तरः
आम्ही शाळेच्या बसमधून प्रवास करताना खिडकीतून हात व डोकं बाहेर काढणार नाही. बसमध्ये दंगा-मस्ती करणार नाही.

प्रश्न 3.
तुम्ही कोणकोणत्या वाहनांनी प्रवास केला आहे?
उत्तर:
आम्ही बस, रिक्क्षा, टॅक्सी, सायकल, मोटरसायकल, आगगाडी, बोट, जहाज या वाहनांनी प्रवास केला आहे.

प्रश्न 4.
वाहन चालवताना पाळावयाच्या नियमांबाबत सूचना लिहा.
उत्तर:

1. सीटबेल्ट लावा.
2. गाडी चालवताना मोबाईलवर बोलू नका.
3. ज्वलनशील पदार्थ गाडीत बाळगू नका.
4. मोटरसायकल चालवताना हेल्मेट घाला.
5. सिग्नल तोडू नका.

प्रश्न 5.
योग्य सूचनेसमोर (✓) अशी खूण करा.
उत्तरः

1. चारचाकी चालताना सीट बेल्ट लावावा. [✓]
2. बागेतील फुले तोडू नयेत. [✓]
3. कचरा कचरांकुडींच्या बाहेर टाकावा. [×]
4. वर्गाच्या भिंतीवर, बाकांवर, पेनाने लिहावे. [×]
5. रस्त्याच्या मधोमध चालावे. [×]
6. सार्वजनिक ठिकाणी थुकू नये. [✓]
7. शाळेच्या आवारात फेरीवाल्यांना येण्यास मनाई आहे. [✓]
8. विनातिकीट प्रवास करणे गुन्हा आहे. [✓]
9. पाण्याचा वापर करून झाल्यावर नळ तसाच चालू ठेवावा. [×]
10. घराबरोबरच आपला परिसरही स्वच्छ ठेवावा. [✓]

चित्रसंदेश Summary in Marathi

पाठ्यपरिचय:

चित्रसंदेश या पाठात सार्वजनिक ठिकाणी, सार्वजनिक वाहनातून प्रवास करताना कोणत्या गोष्टींचे पालन करावे, हे चित्रांसहित सूचना देऊन सांगितले आहे.

शब्दार्थ:

1. धुंकणे – थुकी बाहेर टाकणे (to spit out)
2. कचरा – केर (garbage)
3. वाहन – प्रवासाचे साधन (vehicle)
4. घाईघाईने – त्वरेने (hurriedly)
5. धोक्याचे – भयावह (dangerous)
6. प्रवास – पर्यटन, सफर (a journey)
7. गुन्हा – अपराध (an offence, a crime)
8. मन – चित्त (mind)
9. उत्तम – अत्यंत चांगले, उत्कृष्ट (Best, excellent)

5th Standard Marathi Digest Pdf Download

• नाच रे मोरा Class 5 Marathi Question Answer
• हत्तीचे चातुर्य Class 5 Marathi Question Answer
• खेळूया शब्दांशी Class 5 Marathi Question Answer
• हि पिसे कोणाची ? Class 5 Marathi Question Answer
• डराव डराव Class 5 Marathi Question Answer
• ऐकुया खेळूया Class 5 Marathi Question Answer
• खेळत खेळत वाचुया! Class 5 Marathi Question Answer
• कोणापासून काय घ्यावे? Class 5 Marathi Question Answer
• सिंह आणि बेडूक Class 5 Marathi Question Answer
• बैलपोळा Class 5 Marathi Question Answer
• इंधनबचत Class 5 Marathi Question Answer
• बोलावे कसे? Class 5 Marathi Question Answer
• अनुभव-१ Class 5 Marathi Question Answer
• चित्रसंदेश Class 5 Marathi Question Answer

Std 5 Marathi Lesson 10 बैलपोळा Question Answer Maharashtra Board

Balbharti Maharashtra State Board Class 5 Marathi Solutions Sulabhbharati Chapter 10 बैलपोळा Notes, Textbook Exercise Important Questions and Answers.

5th Std Marathi Poem Bailpola Question Answer

5th Standard Marathi Digest Chapter 10 बैलपोळा Textbook Questions and Answers

1. एका वाक्यात उत्तरे लिहा.

प्रश्न (अ)
बैलांच्या सणाला काय म्हणतात?
उत्तर:
बैलांच्या सणाला पोळा म्हणतात.

प्रश्न (आ)
बैलांना कसे सजवले आहे?
उत्तर:
बैलांना पाठीवर मखमली झुली घातल्या आहेत. त्यांची शिंगे रंगवली आहेत व त्यांच्या कपाळी रेशमी बाशिंगे बांधली आहेत.

प्रश्न (इ)
बैलांची नावे कोणती आहेत?
उत्तर:
बैलांची नावे ढवळ्या-पवळ्या आहेत.

प्रश्न (ई)
बैलपोळ्याच्या दिवशी बैलांना काय खाऊ घालतात?
उत्तर:
बैलपोळ्याच्या दिवशी बैलांना पुरणपोळी खाऊ घालतात.

2. शेवट समान असणारे कवितेतील शब्द लिहा.

प्रश्न 1.
शेवट समान असणारे कवितेतील शब्द लिहा.
मखमली
उत्तर:
मखमली – पाऊस पडल्यावर धरणीने हिरवागार मखमली शालू घातल्यासारखे भासते.

3. बैल गोठ्यात राहतात, तसे खालील प्राणी कोठे राहतात ते लिहा.

प्रश्न 1.
बैल गोठ्यात राहतात, तसे खालील प्राणी कोठे राहतात ते लिहा.
(अ) घोडा
(आ) वाघ
(इ) माकडे
(ई) हत्ती
(उ) मासा
(ऊ) कासव
उत्तर:
(अ) तबेला
(आ) गुहा
(इ) झाड
(ई) जंगल
(उ) पाणी
(ऊ) जमीन/पाणी

4. खालील शब्दांपासून अर्थपूर्ण वाक्य बनवा.

प्रश्न 1.
खालील शब्दांपासून अनेक शब्द बनवा.
उदा., कपाळी – कळी, पाळी, पाक, पाकळी.
(अ) पुरणपोळी
(आ) गावभर
उत्तर:
(अ) रण, पुळी, पोर, पोळी
(आ) रव, गार, वर, भर

5. ‘सजलेधजले’ अशा शब्दांना जोडशब्द म्हणतात. कवितेत आलेले खालील जोडशब्द वाचा.

प्रश्न 1.
‘सजलेधजले’ अशा शब्दांना जोडशब्द म्हणतात. कवितेत आलेले खालील जोडशब्द वाचा. जसेच्या तसे पाहून लिहा. असे आणखी काही जोडशब्द लिहा.
(अ) कामधाम
(आ) पुरणपोळी
उत्तर:
(अ) आराम
(आ) पुरणपोळी – आई छान पुरणपोळ्या बनवते.

6. ‘गावभर मिरवणे’ म्हणजे संपूर्ण गावातून फिरणे, खालील शब्दांना ‘भर’ हा शब्द जोडा आणि वाक्यात उपयोग करा.

प्रश्न 1.
‘गावभर मिरवणे’ म्हणजे संपूर्ण गावातून फिरणे. खालील शब्दांना ‘भर’ हा शब्द जोडा आणि वाक्यांत उपयोग करा. सांगा.
उदा., बाबांनी पोतंभर धान्य आणलं.

उत्तर:

1. तोंडभर – बाबांनी माझी तोंडभर स्तुती केली.
2. पिशवीभर – आईने पिशवीभर भाजी आणली.
3. हातभर – मी हातभर मेंदी काढून घेतली.
4. घरभर – हसण्याचे आवाज घरभर येत होते.

7. तुमच्या आवडत्या प्राण्याची माहिती पाच वाक्यांत लिहा.

प्रश्न 1.
तुमच्या आवडत्या प्राण्याची माहिती पाच वाक्यांत लिहा.
उत्तर:
माझा आवडता प्राणी सिंह आहे. त्याला जंगलाचा राजा म्हणजेच वनराज म्हणतात. त्याच्या मानेभोवती आयाळ असते. त्याच्या ओरडण्याला ‘गर्जना’ म्हणतात. सिंह शूर असतो.

8. खालील चौकटीत काही अक्षरे दिलेली आहेत त्या अक्षरांपासून काही फुलांची नावे तयार होतात ती शोधा व लिहा.

प्रश्न 1
खालील चौकटीत काही अक्षरे दिलेली आहेत त्या अक्षरांपासून काही फुलांची नावे तयार होतात ती शोधा व लिहा.

उत्तरः
फुलांची नावे:

1. पारिजातक
2. मोगरा
3. जास्वंद
4. शेवंती
5. कमळ
6. अबोली
7. गुलछडी
8. चाफा
9. झेंडू
10. सदाफुली
11. गुलाब
12. कमळ
13. जुई
14. जाई
15. झेंडू
16. चाफा

Marathi Sulabhbharati Class 5 Solutions Chapter 10 बैलपोळा Additional Important Questions and Answers

1. खालील प्रश्नांची उत्तरे एका वाक्यात लिहा.

प्रश्न 1.
गोठ्यातील बैलांना काय करायचे आहे?
उत्तर:
गोठ्यातील बैलांना न्हाऊ घालायचे आहे.

प्रश्न 2.
बैल कोठे मिरवू लागले?
उत्तर:
बैल गावभर मिरवू लागले.

प्रश्न 3.
पोळ्याच्या दिवशी बैलांची कोणती विशेष काळजी घेतली जाते?
उत्तर:
पोळ्याच्या दिवशी बैलांकडून काहीही काम करून घेत नाही. त्यांना आराम दिला जातो.

प्रश्न 4.
‘बैलपोळा’ या कवितेचे कवी कोण आहेत?
उत्तर:
‘बैलपोळा’ या कवितेचे कवी धोंडीरामसिंह राजपूत’ आहेत.

2. पुढील प्रश्नांची उत्तरे थोडक्यात लिहा.

प्रश्न 1.
पोळ्याच्या दिवशी बैलांना कसे सजवतात?
उत्तर:
पोळ्याच्या दिवशी सर्वप्रथम बैलांना स्नान घातले जाते. त्यांच्या अंगावर मखमली झुली घातल्या जातात. शिंगे रंगवून कपाळावर रेशमी बाशिंगे बांधली जातात. अशा प्रकारे पोळ्याच्या दिवशी बैलांना सजवतात.

प्रश्न 2.
पोळा सण का साजरा करतात?
उत्तर:
आपल्या संस्कृतीमध्ये प्राणी व पक्ष्यांविषयी कृतज्ञता व्यक्त करण्याची पद्धत आहे. पोळा सण हा त्याचाच एक भाग आहे. वर्षभर शेतात राबणाऱ्या या बैलाला एक दिवस स्वत:चा मिळावा व त्याच्याप्रती कृतज्ञता व्यक्त करता यावी, यासाठी श्रावण अमावस्येला पोळा सण साजरा करतात.

3. शेवट समान असणारे कवितेतील शब्द लिहा.

प्रश्न 1.
(अ) ढवळ्या
(ब) झुली
(क) सजलेधजले
उत्तर:
(अ) पवळ्या
(ब) बांधली
(क) लागले

प्रश्न 2.
‘सजलेधजले’ यासारखे जोडशब्द लिहा.
उत्तर:
(अ) कामधाम
(आ) पुरणपोळी
(इ) मित्रमैत्रिणी
(ई) घरदार
(उ) रामलक्ष्मण
(ऊ) धनुष्यबाण
(ए) राघूमैना
(ऐ) नोकरचाकर

व्याकरण व भाषाभ्यास:

प्रश्न 1.
समानार्थी शब्द लिहा.

1. सण
2. बैल
3. कपाळ
4. गाव
5. दिन
6. काम
7. पोळा
8. आराम

उत्तर:

1. उत्सव
2. वृषभ
3. भाल
4. खेडे
5. दिवस
6. कार्य
7. बेंदूर
8. विश्रांती

प्रश्न 2.
विरुद्धार्थी शब्द लिहा.

1. आज
2. रंगीत
3. वर
4. बघणे
5. नाही
6. काम

उत्तर:

1. उदया
2. रंगहीन
3. खाली
4. दाखवणे
5. होय
6. आराम

प्रश्न 3.
वचन बदला.

1. सण
2. गोठा
3. झुली
4. शिंगे
5. गाव
6. पुरणपोळी
7. बाशिंगे

उत्तर:

1. सण
2. गोठे
3. झूल
4. शिंग
5. गावे
6. पुरणपोळ्या
7. बाशिंग

प्रश्न 4.
लिंग बदला.

1. बैल
2. घोडा
3. वाघ
4. माकड
5. हत्ती
6. शेतकरी
7. गाववाली
8. पुरुष

उत्तरः

1. गाय
2. घोडी
3. वाघीण
4. माकडीण
5. हत्तीण
6. शेतकरीण
7. गाववाला
8. बाई, स्त्री

प्रश्न 5.
पुढील शब्दांपासून अर्थपूर्ण वाक्य बनवा.
1. रंगीत
2. सण
उत्तरः
1. रंगीत – रंगीत फुग्यांनी वाढदिवसाला घर सजवले गेले.
2. सण – वेगवेगळे सण जीवनात आनंद. आणतात.

बैलपोळा Summary in Marathi

पदयपरिचय:

बैलपोळा म्हणजे वर्षभर शेतकऱ्याबरोबर राबणाऱ्या बैलाचा सण. शेतकरी हा सण कशा प्रकारे साजरा करतात त्याचे वर्णन प्रस्तुत कवितेत कवींनी केले आहे.

शब्दार्थ:

1. सण – उत्सव (festival)
2. बैल – वृषभ (bullock)
3. गोठा – गाय, बैल राहण्याची राहण्याची जागा (shed)
4. मखमली – एक प्रकारचे अतिशय तलम मऊ वस्त्र (of velvet)
5. झुली – घोडा, हत्ती, बैलांच्या पाठीवर घालायचे आच्छादन (a cloth of rich brocade to cover the body of animals such as horse, elephant, bullock)
6. शिंगे – जनावरांच्या डोक्यावरील अवयव (horns)
7. रेशमी – रेशमाचे (silken)
8. बाशिंग – विवाह प्रसंगी नवरा, नवरीच्या कपाळावर बांधायचे एक आभूषण (an ornamental headgear usually of paper)
9. धजणे – धाडस करणे (to have courage)
10. गाव – ग्राम (a village)
11. दिन – दिवस (a day)
12. आराम – विश्रांती (rest)
13. कपाळ – भाळ (forehead)

5th Standard Marathi Digest Pdf Download

• नाच रे मोरा Class 5 Marathi Question Answer
• हत्तीचे चातुर्य Class 5 Marathi Question Answer
• खेळूया शब्दांशी Class 5 Marathi Question Answer
• हि पिसे कोणाची ? Class 5 Marathi Question Answer
• डराव डराव Class 5 Marathi Question Answer
• ऐकुया खेळूया Class 5 Marathi Question Answer
• खेळत खेळत वाचुया! Class 5 Marathi Question Answer
• कोणापासून काय घ्यावे? Class 5 Marathi Question Answer
• सिंह आणि बेडूक Class 5 Marathi Question Answer
• बैलपोळा Class 5 Marathi Question Answer
• इंधनबचत Class 5 Marathi Question Answer
• बोलावे कसे? Class 5 Marathi Question Answer
• अनुभव-१ Class 5 Marathi Question Answer
• चित्रसंदेश Class 5 Marathi Question Answer

Std 5 Hindi Lesson 21 छोटेसे बहीणभाऊ Question Answer Maharashtra Board

Balbharti Maharashtra State Board Class 5 Marathi Solutions Sulabhbharati Chapter 21 छोटेसे बहीणभाऊ Notes, Textbook Exercise Important Questions and Answers.

5th Std Hindi Poem Chotese Bahin Bhau Question Answer

5th Standard Marathi Digest Chapter 21 छोटेसे बहीणभाऊ Textbook Questions and Answers

1. ऐका. वाचा. म्हणा.

छोटेसे बहीणभाऊ,
उदयाला मोठाले होऊ.
उदयाच्या जगाला, उदयाच्या युगाला,
नवीन आकार देऊ.

ओसाड, उजाड जागा,
होतील सुंदर बागा,
शेतांना, मळ्यांना, फुलांना, फळांना,
नवीन बहार देऊ.

मोकळ्या आभाळी जाऊ,
मोकळ्या गळ्याने गाऊ,
निर्मळ मनाने, आनंदभराने,
आनंद देऊ अन् घेऊ.

प्रेमाने एकत्र राहू,
नवीन जीवन पाहू,
अनेक देशांचे, भाषांचे, वेशांचे,
अनेक एकच होऊ.

– वसंत बापट

Marathi Sulabhbharati Class 5 Solutions Chapter 21 छोटेसे बहीणभाऊ Additional Important Questions and Answers

एका वाक्यात उत्तरे लिहा.

प्रश्न 1.
छोटेसे बहीणभाऊ उदयाला कसे होणार आहेत?
उत्तरः
छोटेसे बहीणभाऊ उदयाला मोठे होणार आहेत.

प्रश्न 2.
छोटेसे बहीणभाऊ उदयाच्या जगाला काय देणारआहेत?
उत्तर:
छोटेसे बहीणभाऊ उदयाच्या जगाला नवीन आकार देणार आहेत.

प्रश्न 3.
कोणत्या जागा सुंदर बागा होणार आहेत?
उत्तर:
ओसाड व उजाड जागा सुंदर बागा होणार आहेत.

प्रश्न 4.
छोटेसे बहीणभाऊ नवीन बहार कोणाकोणाला देणार आहेत?
उत्तर:
छोटेसे बहीणभाऊ नवीन बहार शेतांना, मळ्यांना, फुलांना, फळांना देणार आहेत.

प्रश्न 5.
छोटेसे बहीणभाऊ काय काय करणार आहेत?
उत्तर:
छोटेसे बहीणभाऊ आभाळात जाऊन, मोकळ्या मनाने गाऊन, निर्मळ आनंद देणार आहेत.

प्रश्न 6.
छोटेसे बहीणभाऊ आनंद कसे देणार आहेत?
उत्तरः
छोटेसे बहीणभाऊ निर्मळ मनाने आनंद देणार आहेत.

प्रश्न 7.
छोटेसे बहीणभाऊ आपले नवीन जीवन कसे पाहणार आहेत?
उत्तर:
छोटेसे बहीणभाऊ आपले नवीन जीवन निर्मळ मनाने व आनंदभराने पाहणार आहेत.

प्रश्न 8.
छोटेसे बहीणभाऊ कसे राहणार आहेत?
उत्तर:
छोटेसे बहीणभाऊ प्रेमाने एकत्र राहणार आहेत.

प्रश्न 9.
छोटेसे बहीणभाऊ या कवितेचे कवी कोण आहेत?
उत्तरः
छोटेसे बहीणभाऊ या कवितेचे कवी ‘वसंत बापट’ आहेत.

खालील कवितेच्या ओळी पूर्ण करा.

प्रश्न 1.
छोटेसे ………………
उदयाला ……………
……………….. युगाला,
…………….. देऊ.
उत्तरः
छोटेसे बहीणभाऊ,
उदयाला मोठाले होऊ.
उदयाच्या जगाला, उदयाच्या युगाला,
नवीन आकार देऊ.

प्रश्न 2.
प्रेमाने ………………… ,
नवीन …………………,
………………, ………….. वेशांचे,
…………………………… होऊ.
उत्तरः
प्रेमाने एकत्र राहू,
नवीन जीवन पाहू,
अनेक देशांचे, भाषांचे, वेशांचे,
अनेक एकच होऊ.

थोडक्यात उत्तरे लिहा.

प्रश्न 1.
छोटेसे बहीणभाऊ उदयाच्या जगात कोणती गोष्ट करणार आहेत?
उत्तरः
छोटेसे बहीणभाऊ उदयाच्या जगाला, युगाला नवीन आकार देणार आहेत. ओसाड व उजाड जागांच्या सुंदर बागा करणार आहेत; तसेच शेतांना, मळ्यांना, फुलांना, फळांना, नवीन बहार देणार आहेत.

प्रश्न 2.
छोटेस बहीणभाऊ या जगात कसे राहतील?
उत्तर:
छोटेसे बहीणभाऊ मोकळ्या आभाळाच्या खाली मोकळ्या गळ्याने गातील, निर्मळ मनाने एकमेकांना, आनंद देतील. व आनंद घेतील. प्रेमाने एकत्र राहून नवीन जीवन जगतील. अनेक देशांचे भाषांचे, वेशांचे असले तरी एकच होऊन राहतील.

व्याकरण व भाषाभ्यास

प्रश्न 1.
समानार्थी शब्द लिहा.

1. छोटेसे
2. भाऊ
3. बाग
4. गळा
5. प्रेम
6. मन
7. बहीण – भगिनी
8. जग
9. आभाळ
10. आनंद
11. जीवन
12. फूल
13. जागा
14. एकत्र
15. वेश
16. भाषा
17. निर्मळ

उत्तर:

1. लहानसे
2. बंधू
3. उदयान
4. कंठ
5. माया, ममता
6. अंत:करण
7. भगिनी
8. विश्व
9. आकाश
10. हर्ष
11. आयुष्य
12. पुष्प
13. ठिकाण
14. एकी
15. पोशाख
16. वाणी
17. स्वच्छ

प्रश्न 2.
विरुद्धार्थी शब्द लिहा.

1. नवीन
2. सुंदर
3. प्रेम
4. एक
5. उजाड
6. छोटेसे
7. आनंद
8. देश
9. उदया
10. काल
11. मोकळा
12. जीवन
13. निर्मळ
14. घेणे

उत्तरः

1. जुने
2. कुरूप
3. द्वेष
4. अनेक
5. बागायती
6. मोठेसे
7. दुःख
8. विदेश
9. आज
10. परवा
11. बंद
12. मरण
13. मलीन
14. देणे

प्रश्न 3.
वचन बदला.

1. बाग
2. फूल
3. फळ
4. शेत
5. मळे
6. देश

उत्तर:

1. बागा
2. फुले
3. फळे
4. शेते
5. मळा
6. देश

प्रश्न 4.
लिंग बदला.

1. मुलगा
2. आई
3. भाऊ

उत्तर:

1. मुलगी
2. वडील
3. बहीण

प्रश्न 5.
जोडाक्षरे लिहा.

1. उ+ द् + या
2. नि + र + म + ळ
3. त + ऊ + म् + हा + ल + आ
4. व + आ + क् + य
5. ए + क + त् + र

उत्तर:

1. उदया
2. निर्मळ
3. तुम्हाला
4. वाक्य
5. एकत्र

छोटेसे बहीणभाऊ Summary in Marathi

पदयपरिचय:

‘छोटेसे बहीणभाऊ’ या कवितेतून कवी वसंत बापट यांनी एकता व समानता याचा संदेश दिला आहे. येणारा उदया हा मोकळ्या श्वासाचा, समृद्ध असा असेल, असा विश्वास कवी येथे व्यक्त करतात.

शब्दार्थ:

1. बहीण – भगिनी (sister)
2. भाऊ – बंधू (brother)
3. मोठाले – वयाने मोठे (elder)
4. आकार – स्वरूप (shape)
5. ओसाड – उजाड (barren)
6. बहार – ताजे, टवटवीत blossom
7. निर्मळ – पवित्र (pure)
8. एकत्र – एकोप्याने (together)
9. युग – फार मोठा कालखंड (long period of time)
10. एक होऊ – एकत्र होऊ (will be united)
11. वेश – पोशाख (costume)
12. जीवन – आयुष्य (life)
13. छोटेसे – लहानसे (little ones)

5th Standard Marathi Digest Pdf Download

• नदीचे गाणे Class 5 Marathi Question Answer
• मी नदी बोलते Class 5 Marathi Question Answer
• आमची सहल Class 5 Marathi Question Answer
• पैशांचे व्यवहार Class 5 Marathi Question Answer
• अनुभव-२ Class 5 Marathi Question Answer
• गमतीदार पत्र Class 5 Marathi Question Answer
• छोटेसे बहीणभाऊ Class 5 Marathi Question Answer
• वाचूया लिहूया Class 5 Marathi Question Answer
• प्रामाणिक इस्त्रीवाला Class 5 Marathi Question Answer
• ऐका पहा करा Class 5 Marathi Question Answer
• मालतीची चतुराई Class 5 Marathi Question Answer
• पतंग Class 5 Marathi Question Answer
• महर्षी विठ्ठल रामजी शिंदे Class 5 Marathi Question Answer
• फुलपाखरू आणि मधमाशी Class 5 Marathi Question Answer

Std 5 Hindi Lesson 28 फुलपाखरू आणि मधमाशी Question Answer Maharashtra Board

Balbharti Maharashtra State Board Class 5 Marathi Solutions Sulabhbharati Chapter 28 फुलपाखरू आणि मधमाशी Notes, Textbook Exercise Important Questions and Answers.

5th Std Hindi Poem Phulpakhru ani Madhmashi Question Answer

5th Standard Marathi Digest Chapter 28 फुलपाखरू आणि मधमाशी Textbook Questions and Answers

1. कोण ते लिहा.

प्रश्न 1.
कोण ते लिहा.
(अ) बागेत स्वच्छंदपणे फिरणारे
(आ) कामात मग्न असणारी
(इ) थुईथुई नाचणारे
उत्तर:
(अ) फुलपाखरू
(आ) मधमाशी
(इ) कारंज

2. जोड्या जुळवा.

प्रश्न 1.
जोड्या जुळवा.

‘अ’ गट	‘ब’ गट
1. सुंदर	(अ) मध
2. औषधी	(आ) सुवास
3. मंद	(इ) सकाळ
4. दरवळणारा	(ई) वारा

उत्तरः

‘अ’ गट	‘ब’ गट
1. सुंदर	(इ) सकाळ
2. औषधी	(अ) मध
3. मंद	(ई) वारा
4. दरवळणारा	(आ) सुवास

3. तुम्हांला काय पाहिल्यानंतर आनंद होतो?

प्रश्न 1.
तुम्हांला काय पाहिल्यानंतर आनंद होतो?
उत्तरः
सकाळी बागेत गेल्यावर, सूर्याची कोवळी किरणे गवतावर पडून त्यावरील पाणी/दवबिंदू जेव्हा चमकताना दिसतात तेव्हा त्याने मनाला आनंद होतो. मंद वाऱ्याच्या झुळकीबरोबर डोलणारी फुलझाडं व त्यावरील कळ्या, फुले पाहून मन आनंदीत होते. विविध प्रकारची फुलपाखरे, सुंदर फुलांवर उडताना पाहिल्यावर मन सुखावते. सकाळच्या अशा अनुभवाने मनाला आनंद होतो व मन प्रसन्न होते.

4. एक, मध यांसारखे पाठात आलेले शब्द लिहा.

प्रश्न 1.
एक, मध यांसारखे पाठात आलेले शब्द लिहा.
उत्तर:
बघ, पण, धन, तर, मन

5. खालील शब्दांना ‘दार’ शब्द जोडा. नवीन शब्द तयार करा.

प्रश्न 1.
खालील शब्दांना ‘दार’ शब्द जोडा. नवीन शब्द तयार करा.
उदा., ऐट – ऐटदार.
चमक, दुकान, माल, चोप, भाल, खास, आम, गमती, रुबाब, वजन.

1. चमक
2. दुकान
3. माल
4. चोप
5. भाल
6. खास
7. आम
8. गमती
9. रुबाब
10. वजन

उत्तर:

1. चमकदार
2. दुकानदार
3. मालदार
4. चोपदार
5. भालदार
6. खासदार
7. आमदार
8. गमतीदार
9. रुबाबदार
10. वजनदार

6. खालील शब्दांना ‘पणा’ शब्द जोडून नवीन शब्द बनले आहेत. वाचा. शब्द वापरून वाक्ये लिहा.
चांगुलपणा, मोठेपणा, लहानपणा, वेगळेपणा, मोकळेपणा, सोपेपणा, कठीणपणा.

उपक्रम:
1. फुलपाखरांविषयीच्या कविता मिळवा. वर्गात म्हणून दाखवा.
2. फुलपाखरांची चित्रे मिळवा. वहीत चिकटवा.

वाचा. लक्षात ठेवा:

फुलपाखरे नाजूक असतात.
त्यांना पकडू नका. इजा करू नका.

ओळखा पाहू!

उंचाडी मान, फताडे पाय,
वाळवंटात डुगडुग जाय.

7. कुंडीवरील शब्दांचे विरुद्धार्थी शब्द पानांवर आहेत, योग्य जोड्या जुळवा व लिहा.

8. खालील दोन फुलांवरील शब्दांचे मिळून योग्य जोडशब्द तयार करा व लिहा.

प्रश्न 1.
खालील दोन फुलांवरील शब्दांचे मिळून योग्य जोडशब्द तयार करा व लिहा.

उत्तरः
पुरणपोळी, गोडधोड, गोरगरीब, खाऊनपिऊन, इकडेतिकडे, कामधाम

9. खाली दिलेले पाठ क्र. 1 ते 15 मधील नवीन शब्द व त्यांचे अर्थ वाचा. याचप्रमाणे इतर पाठांतील नव्याने परिचित झालेल्या शब्दांचा अर्थ समजून घेऊन तुमचा शब्दसंग्रह तयार करा.

Marathi Sulabhbharati Class 5 Solutions Chapter 28 फुलपाखरू आणि मधमाशी Additional Important Questions and Answers

प्रश्न 1.
कोण ते लिहा.

1. बागेत सुंदर दिसणारी
2. सर्वत्र दरवळणारा
3. रम्य अशी ती
4. मंद वाहणारा
5. औषधी असणारे

उत्तर:

1. फुलझाडे
2. सुवास
3. सकाळ
4. वारा
5. मध

एका वाक्यात उत्तरे लिहा.

प्रश्न 1.
या पाठातील संवाद कोणाकोणात व कुठे झाला आहे?
उत्तर:
या पाठातील संवाद मधमाशी व फुलपाखरू यांच्यात एका बागेत झाला आहे.

प्रश्न 2.
फुलपाखरू मधमाशीला कुठे गप्पा मारायला बोलवत आहे?
उत्तरः
फुलपाखरू मधमाशीला गुलाबाच्या फांदीवर गप्पा मारायला बोलवत आहे.

प्रश्न 3.
मधमाशी बाहेर कशासाठी आली आहे?
उत्तर:
मधमाशी बाहेर मध गोळा करण्यासाठी आली आहे.

प्रश्न 4.
फुलपाखराला कोणती गोष्ट आवडत नाही?
उत्तरः
मधमाशीला त्याच्याबरोबर गप्पा मारायला वेळ नाही, ह गोष्ट फुलपाखराला आवडत नाही.

प्रश्न 5.
कोणत्या गोष्टीत आनंद असतो, असे मधमाशी म्हणते.
उत्तरः
कामात मग्न राहण्यात आनंद असतो, असे मधमाशी म्हणते.

प्रश्न 6.
फुलपाखराने मधमाशीचा कोणता गुण सांगितला आहे?
उत्तरः
मधमाशी इतरांना मोठेपणा देते हा तिचा गुण फुलपाखराने सांगितला आहे.

प्रश्न 7.
मधमाशीने फुलपाखराचा कोणता गुण सांगितला आहे?
उत्तरः
फुलपाखराचे विचार खूप चांगले आहेत. त्यामुळे त्याला ‘सगळेच चांगले दिसते’ हा फुलपाखराचा गुण मधमाशीने सांगितला आहे.

प्रश्न 8.
मधमाशीला मध गोळा करण्याचं काम कोणी दिलं?
उत्तरः
मधमाशीला मध गोळा करण्याचं काम राणीमाशीने दिलं.

प्रश्न 9.
पुढील प्राण्यांचे कंसात दिलेले गुण निवडून लिहा. (प्रयत्नशील, कामसू, इमानदार, लबाड, दयाळू, चपळता, वेगवान, मेहनती)

1. घोडा
2. कोळी
3. मासे
4. मधमाशी
5. चिमणी
6. कुत्रा
7. गाय
8. कोल्हा

उत्तर:

1. वेगवान
2. प्रयत्नशील
3. चपळता
4. कामसू
5. मेहनती
6. इमानदार
7. दयाळू
8. लबाड

थोडक्यात उत्तरे लिहा.

प्रश्न 1.
फुलपाखराने आणि मधमाशीने सकाळचे वर्णन कोणत्या शब्दांत केले आहे?
उत्तरः
फुलपाखरू आणि मधमाशी एका सकाळी बागेत भेटले. फुलपाखरू म्हणाले, “आजची सकाळ किती सुंदर आहे. बागेतील फुलझाडं किती सुंदर दिसत आहेत. फुलांचा सुवास सर्वत्र दरवळत आहे.” तर मधमाशी म्हणाली, “कारंजे थईथुई नाचत आहे, मंद वारा सुटला आहे. सगळं कसं छान वाटतंय.” फुलपाखरू व मधमाशीने सकाळचे वर्णन या शब्दांत केले आहे.

व्याकरण व भाषाभ्यास:

प्रश्न 1.
खालील शब्दार्थांचा अर्थपूर्ण वाक्यात उपयोग करा.
उत्तरः
1. सवड – आवडत्या कामासाठी आपल्याला सवड मिळते.
2. मग्न – देवज्ञ अभ्यासात मग्न होता.
3. स्वच्छंदपणे – मुलांना स्वच्छंदपणे फिरून दयाव.

प्रश्न 2.
‘दार’ शब्द जोडा व नवीन शब्द तयार करा.

1. बलुते
2. मामले
3. किल्ला

उत्तर:

1. बलुतेदार
2. मामलेदार
3. किल्लेदार

प्रश्न 3.
‘पणा’ शब्द जोडून नवीन शब्द बनवा व वाक्ये तयार करा.
उत्तर:

1. चांगुल – चांगुलपणा – चांगुलपणा हा प्रत्येकात हवा.
2. मोठे – मोठेपणा – मनाचा मोठेपणा काहीजणांकडेच असतो.
3. लहान – पणा – लहानपणा – लहानपणीचा काळ सुंदर असतो.
4. वेगळे – वेगळेपणा – आपल्या प्रत्येक गोष्टीत वेगळेपणा हवा.
5. मोकळे – मोकळेपणा – मैत्रीमध्ये मोकळेपणाशिवाय बोलता येत नाही.
6. सोपे – सोपेपणा – अभ्यासात सोपेपणा येण्यासाठी प्रयत्न करावे लागतात.

प्रश्न 4.
समानार्थी शब्द लिहा.

1. सकाळ
2. बाग
3. सुवास
4. मंद
5. मजा
6. मध
7. मन
8. सवड

उत्तरः

1. प्रभात
2. उदयान, उपवन
3. सुगंध
4. हळू
5. मौज
6. मकरंद
7. चित्त
8. वेळ

प्रश्न 5.
विरुद्धार्थी शब्द लिहा.

1. मोठेपणा
2. चांगुलपणा
3. सुख
4. गुण
5. सुंदर
6. घाई
7. शेवट
8. मोठा
9. अनेक
10. उत्तर
11. फिकट
12. हारणे
13. खाली

उत्तरः

1. क्षुद्रपणा
2. वाईटपणा
3. दुःख
4. अवगुण
5. कुरूप
6. निवांत
7. सुरुवात
8. लहान
9. एक
10. प्रश्न
11. रंगीत
12. जिंकणे
13. वर

प्रश्न 6.
वचन बदला.

1. कारंजा
2. वारा
3. फांदी
4. मधमाशी
5. फुलपाखरू
6. माणूस
7. डोळा

उत्तरः

1. कारंजे
2. वारे
3. फांदया
4. मधमाशा
5. फुलपाखरे
6. माणसे
7. डोळे

फुलपाखरू आणि मधमाशी Summary in Marathi

पाठ्यपरिचय:

‘बाळ गाडगीळ’ लिखित या पाठात फुलपाखरू आणि मधमाशी यांच्यातील संवाद सुंदरपणे चित्रित झाला आहे. दोघेही एकमेकांमध्ये चांगलेच गुण बघतात एकमेकांना मोठेपणा देतात, हे या पाठात दिसून येते.

शब्दार्थ:

1. सकाळ – प्रभात (morning),
2. स्वच्छंद – मुक्तपणे (freely),
3. मध – फुलांतून मिळणारा रस (honey)
4. सुंदर – मनोहर (beautiful)
5. कारंजे – पाण्याचा फवारा (fountain)
6. सुवास – सुगंध (fragrance)
7. दरवळणे – पसरणे (to be diffused widely)
8. दूर – लांब.
9. निरखून पाहणे- लक्षपूर्वक पाहणे.
10. मोहक – सुंदर
11. तुडुंब भरणे – काठोकाठ भरणे.
12. जाहली – झाली.
13. आणिक – आणि.
14. बटबटीत – मोठाले, विद्रूप.
15. ध्यान – विशिष्ट रूप.
16. गाठणे – पोहचणे.
17. अपुला – आपला, स्वतःचा.
18. कांती – तेज.
19. प्रभातकाळ – पहाट, सूर्योदयाचा काळ.
20. संध्यासमयी – संध्याकाळी.
21. न्हाऊ घालणे – अंघोळ घालणे.
22. झूल – बैलांच्या अंगावर टाकण्यात येणारे रंगीत व नक्षीदार कापड.
23. बाशिंग – बैलांच्या डोक्याला बांधण्याचे आभूषण.
24. दिन – दिवस.
25. धाडधाड्आपटणे – जोरजोरात आदळणे.
26. पाऊसधोऽधोऽ कोसळणे-खूप जोराचा पाऊस पडणे.
27. गुणगुणणे – हळू आवाजात गाणे.
28. पानांआड – पानांमागे.
29. बिलगणे – प्रेमाने मिठी मारणे.
30. मंजूळ – ऐकायला गोड.
31. तीर – काठ.
32. लता-वेल.
33. वृक्ष- झाड.
34. सुमन- फूल.
35. लव्हाळी – पाण्यात किंवा पाण्याजवळ वाढणारी एक वनस्पती.
36. आम्रतरू – आंब्याचे झाड.
37. शीतल-थंड.
38. घट – मातीचा घडा (माठ).

5th Standard Marathi Digest Pdf Download

• नदीचे गाणे Class 5 Marathi Question Answer
• मी नदी बोलते Class 5 Marathi Question Answer
• आमची सहल Class 5 Marathi Question Answer
• पैशांचे व्यवहार Class 5 Marathi Question Answer
• अनुभव-२ Class 5 Marathi Question Answer
• गमतीदार पत्र Class 5 Marathi Question Answer
• छोटेसे बहीणभाऊ Class 5 Marathi Question Answer
• वाचूया लिहूया Class 5 Marathi Question Answer
• प्रामाणिक इस्त्रीवाला Class 5 Marathi Question Answer
• ऐका पहा करा Class 5 Marathi Question Answer
• मालतीची चतुराई Class 5 Marathi Question Answer
• पतंग Class 5 Marathi Question Answer
• महर्षी विठ्ठल रामजी शिंदे Class 5 Marathi Question Answer
• फुलपाखरू आणि मधमाशी Class 5 Marathi Question Answer

Std 5 Marathi Lesson 5 डराव डराव Question Answer Maharashtra Board

Balbharti Maharashtra State Board Class 5 Marathi Solutions Sulabhbharati Chapter 5 डराव डराव Notes, Textbook Exercise Important Questions and Answers.

5th Std Marathi Poem Darav Darav Question Answer

5th Standard Marathi Digest Chapter 5 डराव डराव Textbook Questions and Answers

1. एका वाक्यात उत्तरे लिहा.

प्रश्न (अ)
डराव डराव आवाज कोण करीत आहे?
उत्तर:
डराव डराव आवाज बेडूक करीत आहे.

प्रश्न (आ)
तलाव का भरला?
उत्तर:
धो धो पाऊस पडल्यामुळे तलाव तुडुंब भरला.

प्रश्न (इ)
बेडकाचे डोळे कसे आहे?
उत्तर:
बेडकाचे डोळे बटबटीत आहे.

2. जोड्या जुळवा.

प्रश्न 1.
जोड्या जुळवा.

‘अ’ गट	‘ब’ गट
1.जोराचा पाऊस	(अ) गाठा अपुला गाव
2. बेडकाचे मोठे डोळे	(आ) धो-धो पाऊस
3. पूर्ण भरलेला तलाव	(इ) बटबटीत डोळे
4. स्वत:च्या गावी परत जा	(ई) तुडुंब भरला तलाव

उत्तर:

‘अ’ गट	‘ब’ गट
1.जोराचा पाऊस	(आ) धो-धो पाऊस
2. बेडकाचे मोठे डोळे	(इ) बटबटीत डोळे
3. पूर्ण भरलेला तलाव	(ई) तुडुंब भरला तलाव
4. स्वत:च्या गावी परत जा	(अ) गाठा अपुला गाव

3. गोलातील शब्द वाचा. चित्रे ओळखा. त्यांच्या योग्य जोड्या जुळवा.

प्रश्न 1.
गोलातील शब्द वाचा. चित्रे ओळखा. त्यांच्या योग्य जोड्या जुळवा.

उत्तर:

1. छन्छन्
2. छुमछुम्
3. ढमढम्
4. घणघण्
5. कड्कड्
6. खळखळ्
7. किणकिण्

4. पाण्यातून प्रवास करण्यासाठी कोणकोणती साधने वापरतात?

प्रश्न 1.
पाण्यातून प्रवास करण्यासाठी कोणकोणती साधने वापरतात?
उत्तरः
पाण्यातून प्रवास करण्यासाठी होडी, जहाज, बोट ही साधने वापरतात.

5. पावसात भिजू नये, यासाठी तुम्ही काय काय वापरता?

प्रश्न 1.
पावसात भिजू नये, यासाठी तुम्ही काय काय वापरता?
उत्तर:
पावसात भिजू नये, यासाठी आम्ही छत्री, रेनकोट, रेनशिटर वापरतो.

6. निरीक्षण करा. आवाज सांगा व लिहा.

प्रश्न 1.
निरीक्षण करा. आवाज सांगा व लिहा.
(अ) वाऱ्याने हालणाऱ्या झाडांच्या पानांचा आवाज
(आ) उडायला सुरुवात करताना पक्ष्यांच्या पंखांचा आवाज
(इ) तापलेल्या तेलातील मोहरीचा आवाज
उत्तर:
(अ) सळसळ
(आ) फडफडाट
(इ) तडतड

7. छत्रीचे चित्र काढा. रंगवा.

प्रश्न 1.
वाचा. लक्षात ठेवा.
‘नाव’ हा शब्द या कवितेत दोन अर्थांनी आला आहे.
नाव – वस्तू, व्यक्ती, प्राणी, पक्षी यांना दिलेले विशिष्ट नाव.
नाव – होडी.

Marathi Sulabhbharati Class 5 Solutions Chapter 5 डराव डराव Additional Important Questions and Answers

प्रश्न 1.
खालील प्रश्नांची उत्तरे एक किंवा दोन शब्दात लिहा.

1. बेडकाचा आवाज कसा आहे?
2. बेडकाचा पत्ता कधी नव्हता?
3. पाऊस कसा पडला?
4. पाऊस किती पडला?
5. तलाव कसा भरला?
6. बेडकाचे डोळे कसे आहेत?
7. मुलीच्या हातात काय दिसत आहे?
8. बेडूक कुठे बसला आहे?

उत्तरः

1. डराव डराव
2. कालपर्यंत
3. धो धो
4. फार
5. तुडुंब
6. बटबटीत
7. कागदाची होडी
8. मोठ्या दगडावर

खालील प्रश्नांची उत्तरे एका वाक्यात लिहा.

प्रश्न 1.
डराव डराव आवाज कोण करीत आहे?
उत्तर:
डराव डराव आवाज बेडूक करीत आहे.

प्रश्न 2.
बेडकाला नाव कोण विचारत होते?
उत्तर:
बेडकाला नाव कवितेतील मुलगी विचारत होती.

प्रश्न 3.
मुलगी बेडकाला काय सल्ला देत आहे?
उत्तर:
मुलगी बेडकाला ‘जा, गाठा जा, अपुला गाव’ असा सल्ला देत आहे.

प्रश्न 4.
‘डराव डराव’ या कवितेचे कवी कोण आहेत?
उत्तर:
‘डराव डराव’ या कवितेचे कवी ‘ग. ह. पाटील’ आहेत.

कवितेच्या ओळी पूर्ण करा.

प्रश्न 1.
धो धो ………………………………..
…………………………
…………………………
………………………………. डराव!
उत्तर:
धो धो पाऊस पडला फार
तुडुंब भरला पहा तलाव.
सुरू जाहली अमुची नाव
आणिक तुमची डराव डराव!

प्रश्न 2.
निरीक्षण करा. आवाज सांगा व लिहा.

1. वह्यांची पाने फाडताना होणारा आवाज
2. झुकझुक गाडीचा आवाज
3. सुतार लाकूड कापताना होणारा आवाज

उत्तर:

1. टर्रर……
2. झुकझुक
3. खर्रखरी

व्याकरण व भाषाभ्यास

प्रश्न 1.
समानार्थी शब्द लिहा.

1. बेडूक
2. पाऊस
3. तलाव
4. नाव
5. डोळे
6. गाव

उत्तर:

1. मंडूक
2. वर्षा
3. जलाशय
4. नौका, होडी
5. नेत्र, नयन
6. खेडे, ग्राम

प्रश्न 2.
विरुद्धार्थी शब्द लिहा.

1. काल
2. फार
3. तुमच्या
4. घ्या
5. गाव

उत्तर:

1. आज
2. कमी
3. आमच्या
4. दया
5. शहर

प्रश्न 3.
कवितेतील यमक जुळणारे शब्द लिहा.

1. गाव
2. तलाव
3. राव

उत्तर:

1. नाव
2. नाव
3. डराव

प्रश्न 4.
वचन बदला.

1. पत्ता
2. नाव
3. तलाव
4. नाव
5. डोळे
6. छत्री
7. गाव

उत्तर:

1. पत्ते
2. नावे
3. तलाव
4. नावा
5. डोळा
6. छत्र्या
7. गावे

प्रश्न 5.
एकाच उच्चाराचे पण भिन्न अर्थाचे शब्द लिहा.

1. नाव – (Name) , नाव – बोट (Boat)
2. सूत – धागा (Thread) , सुत – मुलगा (son)
3. दिन – दिवस – (a day) , दीन – गरीब – (poor)
4. रवी – सूर्य – (Sun) , रवी – घुसळण्याचे साधन (a churner)

डराव डराव Summary in Marathi

पदयपरिचय:

पावसाळ्याच्या दिवसात बेडकाचे डराव-डराव ओरडणे सुरू होते. बेडूक आणि लहान मुलगी यांच्यातील पावसातील काल्पनिक संवादाचे वर्णन कवी ‘ग. ह. पाटील’ यांनी ‘डराव डराव!’ या कवितेत केले आहे.

शब्दार्थ:

1. डराव – बेडकाचा आवाज (frog sound)
2. ओरडणे – मोठ्याने बोलणे (To shout)
3. फार – अतिशय मोठ्या प्रमाणात (exceedingly)
4. तुडुंब – काठोकाठ (full of)
5. तलाव – तळे (Pond)
6. जाहली – झाली
7. नाव – होडी (Boat)
8. आणिक – आणि (and)
9. बटबटीत – मोठाले, विद्रूप (very big eyes)
10. ध्यान – विशिष्ट रूप (particular look)
11. विचित्र – साधारण नसलेले (uncommon)
12. छत्री – (umbrella)
13. गाठणे – पोहचणे (to reach)
14. थांबवणे – (to stop)
15. अपुला – आपला, स्वतःचा (Our own)

5th Standard Marathi Digest Pdf Download

• नाच रे मोरा Class 5 Marathi Question Answer
• हत्तीचे चातुर्य Class 5 Marathi Question Answer
• खेळूया शब्दांशी Class 5 Marathi Question Answer
• हि पिसे कोणाची ? Class 5 Marathi Question Answer
• डराव डराव Class 5 Marathi Question Answer
• ऐकुया खेळूया Class 5 Marathi Question Answer
• खेळत खेळत वाचुया! Class 5 Marathi Question Answer
• कोणापासून काय घ्यावे? Class 5 Marathi Question Answer
• सिंह आणि बेडूक Class 5 Marathi Question Answer
• बैलपोळा Class 5 Marathi Question Answer
• इंधनबचत Class 5 Marathi Question Answer
• बोलावे कसे? Class 5 Marathi Question Answer
• अनुभव-१ Class 5 Marathi Question Answer
• चित्रसंदेश Class 5 Marathi Question Answer

Std 5 Hindi Lesson 23 प्रामाणिक इस्त्रीवाला Question Answer Maharashtra Board

Balbharti Maharashtra State Board Class 5 Marathi Solutions Sulabhbharati Chapter 23 प्रामाणिक इस्त्रीवाला Notes, Textbook Exercise Important Questions and Answers.

5th Std Hindi Poem Pramanik Istriwala Question Answer

5th Standard Marathi Digest Chapter 23 प्रामाणिक इस्त्रीवाला Textbook Questions and Answers

1. कोण ते लिहा.

प्रश्न 1.
कोण ते लिहा.
(अ) पाचवीत शिकणारी
(आ) कपड्यांच्या घड्या करणारा
(इ) आईजवळ पैसे देणारे
(ई) पैसे परत करणारे
(उ) पैसे मोजून घेणारी
(ऊ) दामूकाकांना बक्षीस देऊ करणारे
उत्तर:
(अ) शिवानी
(आ) भाऊ (शिवराज)
(इ) बाबा
(ई) दामूकाका
(उ) आई
(ऊ) बाबा

2. कोण, कोणास म्हणाले ते लिहा.

प्रश्न (अ)
“त्याला टेबलावर ठेवलेले कपडे पिशवीतच भरून दे.’
उत्तरः
असे, आई शिवानीला म्हणाली.

प्रश्न (आ)
“काय रे बाबा? कपडे आणलेस का?”
उत्तर:
असे, आई दामूकाकांना म्हणाली.

प्रश्न (इ)
“तुझा प्रामाणिकपणा मला आवडला.”
उत्तरः
असे, बाबा दामूकाकांना म्हणाले.

प्रश्न (ई)
“आम्ही गरीब आहोत; पण कष्टानंच कमवून खातो.”
उत्तरः
असे, दामूकाका बाबांना म्हणाले.

3. ‘प्रामाणिकपणा’ यासारखे आणखी शब्द लिहा.

प्रश्न 1.
‘प्रामाणिकपणा’ यासारखे आणखी शब्द लिहा.
उत्तर:

1. शहाणपणा
2. मूर्खपणा
3. वेडेपणा
4. चांगुलपणा
5. आगाऊपणा
6. शिष्टपणा

4. गोलातील शब्द लावून नवीन शब्द लिहा.

प्रश्न 1.
गोलातील शब्द लावून नवीन शब्द लिहा.

उत्तरः

1. इस्त्रीवाले
2. रिक्षावाले
3. भाजीवाले
4. फळवाले
5. झाडूवाले

5. खालील शब्द वाचा व असेच लिहा.

प्रश्न 1.
खालील शब्द वाचा व असेच लिहा.
स्वयंपाकघर, इस्त्रीवाला, कावरीबावरी, प्रामाणिक, संध्याकाळ.

6. वाक्ये वाचा. क्रिया कोणती ते लिहा. क्रिया करणारी व्यक्ती कोण ते ओळखा. योग्य रकान्यात ‘✓’ अशी खूण करा.

प्रश्न 1.
वाक्ये वाचा. क्रिया कोणती ते लिहा. क्रिया करणारी व्यक्ती कोण ते ओळखा. योग्य रकान्यात ‘✓’ अशी खूण करा.

उत्तरः

7. खालील वाक्यातील अधोरेखित नामांचे लिंग ओळखा.

प्रश्न 1.
खालील वाक्यातील अधोरेखित नामांचे लिंग ओळखा.
उत्तर:

8. रिकाम्या जागी योग्य नाम लिहा. वाक्यातील क्रियापद ओळखा.

प्रश्न 1.
रिकाम्या जागी योग्य नाम लिहा. वाक्यातील क्रियापद ओळखा.
उत्तरः

वाक्ये	नाम	क्रियापद
1. ………………. गवत खातो.	हत्ती	खातो
2. ……………….. गवत खाते.	हत्ती	खाते
3. …………………. पत्र लिहिते.	मिनल	लिहिते
4. ते ………………. सुंदर आहे.	देऊळ	आहे
5. ……………… पुस्तक वाचतो.	मुलगा	वाचतो
6. ते ……….. मोठे आहे.	घर	आहे

9. रिकाम्या जागी योग्य क्रियापद लिहा.

प्रश्न 1.
रिकाम्या जागी योग्य क्रियापद लिहा.
(अ) सुधीर गोष्ट ………………..
(आ) ते झाड उंच ……………….
(इ) रोझी गाणे …………………..
(ई) ती वेल हिरवीगार ………………
उत्तरः
(अ) ऐकतो
(आ) आहे
(इ) गाते
(ई) आहे

10. चौकटीत काही अक्षरे दिली आहेत. त्यापासून अर्थपूर्ण शब्द बनवा. त्या शब्दांची कार्डे तयार करा.

प्रश्न 1.
चौकटीत काही अक्षरे दिली आहेत. त्यापासून अर्थपूर्ण शब्द बनवा. त्या शब्दांची कार्डे तयार करा.

Marathi Sulabhbharati Class 5 Solutions Chapter 23 प्रामाणिक इस्त्रीवाला Additional Important Questions and Answers

एका वाक्यात उत्तरे लिहा.

प्रश्न 1.
शिवानीच्या घरात कोणकोण राहत होते?
उत्तरः
शिवानीच्या घरात आई, बाबा, भाऊ शिवराज आणि शिवानी हे सर्व राहत होते.

प्रश्न 2.
घरची सगळी कामे कोण करते?
उत्तरः
घरची सगळी कामे आई करते.

प्रश्न 3.
कपडे वाळल्यानंतर भाऊने काय केले?
उत्तर:
कपडे वाळल्यानंतर भाऊने त्यांच्या घड्या करून टेबलावर ठेवले.

प्रश्न 4.
बाबांनी आईला पैसे दिल्यावर तिने काय केले?
उत्तर:
बाबांनी आईला पैसे दिल्यावर तिने पैसे टेबलावर घड्या घातलेल्या कपड्यांत ठेवले.

प्रश्न 5.
आई कावरीबावरी का झाली?
उत्तर:
बाबांनी दिलेले पैसे न सापडल्यामुळे आई कावरीबावरी झाली.

प्रश्न 6.
इस्त्रीवाल्याला पैसे कुठे सापडले?
उत्तरः
इस्त्रीवाल्याला पैसे कपड्यांच्या घड्यांमध्ये सापडले.

प्रश्न 7.
बाबा बक्षीस म्हणून 100 रूपये देऊ लागल्यावर दामूकाका काय म्हणाले?
उत्तर:
“आम्ही गरीब आहोत; पण कष्टानंच कमवून खातो’.

एका शब्दात उत्तरे लिहा.

प्रश्न 1.
एका शब्दात उत्तरे लिहा.

1. शिवानी कोणत्या इयत्तेत शिकत होती?
2. बाबा बाहेरून किती वाजता आले?
3. शिवानीचा भाऊ कुठे गेला होता?
4. इस्त्रीवाल्या काकांचे नाव काय होते?
5. सवयीप्रमाणे आई पैसे कुठे शोधू लागली?
6. बाबा बक्षीस म्हणून दामूकाकाला किती पैसे देऊ लागले?

उत्तरः

1. पाचव्या
2. पाच
3. खेळायला
4. दामू
5. कपाटात
6. शंभर रुपये

थोडक्यात उत्तरे लिहा.

प्रश्न 1.
इस्त्रीवाल्या दामूकाकांचा प्रामाणिकपणा कोणत्या गोष्टीवरून दिसून येतो?
उत्तरः
शिवानीच्या बाबांनी ठेवायला दिलेले पैसे आईकडून चुकून इस्त्रीच्या घड्यांमध्येच राहिले. हे कपडे दामूकाका इस्त्रीवाल्याने जेव्हा इस्त्री करण्यासाठी घेतले, तेव्हा कपड्यांच्या घड्यांमध्ये त्यांना हे पैसे सापडले. इस्त्रीचे कपडे परत करताना सापडलेले पैसेही त्यांनी परत केले. इस्त्रीवाल्या दामूकाकांचा प्रामाणिकपणा या गोष्टीवरून दिसून येतो.

प्रश्न 2.
आईने कोणती चूक केली?
उत्तरः
बाबांनी आईजवळ पैसे दिले व तिला ते ठेवायला सांगितले. आईने कामाच्या गडबडीत ते पैसे टेबलावर घड्या घातलेल्या कपड्यांत ठेवले व ती कामात व्यग्र झाली. दोन दिवसांनंतर बाबांनी जेव्हा पैसे मागितले तेव्हा ते सापडले नाहीत. आईने पैसे योग्य ठिकाणी म्हणजेच कपाटात ठेवले नाहीत ही चूक केली.

कोण, कोणास म्हणाले ते लिहा.

प्रश्न 1.
“पैसे मोजून घ्या आणि हे कपडेही घ्या.”
उत्तर:
असे, दामूकाका आईला म्हणाले.

प्रश्न 2.
“पैसे बरोबर आहेत’.
उत्तर:
असे, बाबा दामूकाकांना म्हणाले.

प्रश्न 3.
“पैसे गेले कुठे?”
उत्तर:
असे, आईने स्वत:लाच विचारले.

व्याकरण व भाषाभ्यास:

प्रश्न 1.
खाली काही वाक्प्रचार दिले आहेत, त्यांचे अर्थ कंसात दिले आहेत. कंसातील योग्य अर्थ वाक्प्रचाराच्या बाजूला लिहा. (कामात मग्न होणे, गाढ विचार करणे, तपासून बघणे, रागावणे, मेहनत करणे, प्रशंसा करणे.
उत्तर:
वैतागणे – रागावणे, कामात गढून जाणे – कामात मग्न होणे, शोधाशोध करणे – तपासून बघणे, कौतुक करणे – प्रशंसा करणे, विचारात पडणे – गाढ विचार करणे, कष्ट करणे – मेहनत करणे

प्रश्न 2.
वाक्ये वाचा. क्रिया कोणती ते लिहा. क्रिया करणारी व्यक्ती कोण ते ओळखा. योग्य रकान्यात ‘✓’ अशी खूण करा.
उत्तरः

प्रश्न 3.
समानार्थी शब्द लिहा.

1. कुटुंब
2. घड्या
3. अभ्यास
4. पिशवी
5. कपडे
6. बक्षीस
7. मदत

उत्तरः

1. परिवार
2. दुमड
3. अध्ययन
4. थैली
5. वस्त्र
6. पुरस्कार
7. साहाय्य

प्रश्न 4.
विरुद्धार्थी शब्द लिहा.

1. छोटे
2. काम
3. घाई
4. दे
5. संध्याकाळ
6. गरीब

उत्तर:

1. मोठे
2. कार्य
3. विलंब
4. घे
5. सकाळ
6. श्रीमंत

प्रश्न 5.
वचन बदला.

1. काम
2. कपडे
3. टेबल
4. कपाट
5. खिसा
6. पैसा
7. घडी
8. बक्षीस

उत्तर:

1. कामे
2. कपडा
3. टेबले
4. कपाटे
5. खिसे
6. पैसे
7. घड्या
8. बक्षीसे

प्रश्न 6.
लिंग बदला.

1. आई
2. भाऊ
3. काका
4. दादा

उत्तर:

1. बाबा
2. बहीण
3. काकू/काकी
4. वहिनी

प्रामाणिक इस्त्रीवाला Summary in Marathi

पदयपरिचय:

या पाठात एका प्रामाणिक इस्त्रीवाल्याचे वर्णन आले आहे. इस्त्रीच्या कपड्यांबरोबर नकळत आलेले पैसे इस्त्रीवाला प्रामाणिकपणे परत करतो आणि कौतुकास पात्र ठरतो, अशी ही कथा आहे.

शब्दार्थ:

1. कुटुंब – परिवार (family)
2. घडी – दुमड (a fold)
3. सवय – एखादी गोष्ट नेहमी करण्याचे वळण (a habit)
4. वाळत घालणे – सुकवणे – (To dry the clothes)
5. वैतागणे – त्रासणे (To get disgusted)
6. कावरीबावरी – बेचैन (restlessness)
7. प्रामाणिकपणा – सचोटी (honesty)
8. बक्षीस – इनाम (a reward)
9. गरीब – दरिद्री – poor
10. कष्ट – मेहनत (hardwork)
11. आकृती – प्रतिमा, चित्र (image)
12. कौतुक – प्रशंसा (admiration)

5th Standard Marathi Digest Pdf Download

• नदीचे गाणे Class 5 Marathi Question Answer
• मी नदी बोलते Class 5 Marathi Question Answer
• आमची सहल Class 5 Marathi Question Answer
• पैशांचे व्यवहार Class 5 Marathi Question Answer
• अनुभव-२ Class 5 Marathi Question Answer
• गमतीदार पत्र Class 5 Marathi Question Answer
• छोटेसे बहीणभाऊ Class 5 Marathi Question Answer
• वाचूया लिहूया Class 5 Marathi Question Answer
• प्रामाणिक इस्त्रीवाला Class 5 Marathi Question Answer
• ऐका पहा करा Class 5 Marathi Question Answer
• मालतीची चतुराई Class 5 Marathi Question Answer
• पतंग Class 5 Marathi Question Answer
• महर्षी विठ्ठल रामजी शिंदे Class 5 Marathi Question Answer
• फुलपाखरू आणि मधमाशी Class 5 Marathi Question Answer

Std 5 Marathi Lesson 8 कोणापासून काय घ्यावे Question Answer Maharashtra Board

Balbharti Maharashtra State Board Class 5 Marathi Solutions Sulabhbharati Chapter 8 कोणापासून काय घ्यावे Notes, Textbook Exercise Important Questions and Answers.

5th Std Marathi Poem Konapasun Kay Ghyave Question Answer

5th Standard Marathi Digest Chapter 8 कोणापासून काय घ्यावे Textbook Questions and Answers

1. रिकाम्या जाग भरा.

प्रश्न 1.
रिकाम्या जाग भरा.
(अ) …………………………… ” घेऊ सावली.
………………………………. पासुन जगणे.
(आ) ……………………………… एक शिकूया.
…………………………………… जीव जगूया.
उत्तर:
(अ) झाडापासून, मातीपासून
(आ) प्रभातकाळी, जगवित

2. कवितेतील कोणापासून काय घेता येईल ते लिहा.

प्रश्न 1.
कवितेतील कोणापासून काय घेता येईल ते लिहा.
(अ) सूर्य
(आ) चंद्र
(इ) तारा
(ई) फूल
(उ) कोकिळ
(ऊ) झरा
(ए) झाड
(ऐ) माती
उत्तर:
(अ) रंग
(आ) शांती
(इ) दिव्य कांती
(ई) गंध
(उ) गाणे
(ऊ) नवे तराणे
(ए) सावली
(ऐ) जगणे

3. कवितेत ‘चमचम’ शब्द आलेला आहे. यासारखे आणखी काही शब्द माहीत करून घ्या व लिहा.

प्रश्न 1.
कवितेत ‘चमचम’ शब्द आलेला आहे. यासारखे आणखी काही शब्द माहीत करून घ्या व लिहा.
उत्तर:

1. घमघम
2. कटकट
3. लटपट
4. छमछम
5. सरसर
6. फडफड
7. कटकट
8. भरभर
9. लटपट
10. झरझर.

Marathi Sulabhbharati Class 5 Solutions Chapter 8 कोणापासून काय घ्यावे Additional Important Questions and Answers

1. खालील प्रश्नांची एका वाक्यात उत्तरे लिहा.

प्रश्न 1.
निसर्गाचे विविध घटक कोणते?
उत्तरः
सूर्य, चंद्र, तारे, आकाश, वृक्ष, पक्षी, माती, पाऊस हे सर्व निसर्गाचे घटक आहेत.

प्रश्न 2.
तुम्ही कधी निसर्गातील घटकांचा अनुभव घेतला आहे का? कशाप्रमाणे?
उत्तर:
हो. पौर्णिमेच्या रात्री चांदण्या बघण्याचा, रिमझिम पावसात भिजण्याचा आम्ही अनुभव घेतला आहे.

प्रश्न 3.
निसर्गाचे संतुलन राखण्यासाठी तुम्ही काय करता?
उत्तर:
निसर्गाचे संतुलन राखण्यासाठी आम्ही झाडे लावतो, पक्ष्यांचे जीव वाचवतो, पाणी जपून वापरतो.

प्रश्न 4.
‘कोणापासून काय घ्यावे’ या कवितेच्या कवयित्री कोण आहेत?
उत्तर:
‘कोणापासून काय घ्यावे’ या कवितेच्या कवयित्री ‘निलम माणगावे’ आहेत.

प्रश्न 5.
प्रभातकाळी काय शिकूया?
उत्तरः
प्रभातकाळी जीव जगवत जगूया.

प्रश्न 6.
संध्यासमयी काय करूया?
उत्तर:
संध्याकाळी सारे मित्र एक होऊन हसूया.

प्रश्न 7.
रिकाम्या जागी कवितेतील योग्य शब्द लिहा.
1. …………………………. ” ताऱ्यापासून
……………………………… घेऊया कांती.
2. ……………………… एक होऊनी.
…………………………… मित्र हसूया.
उत्तर:
1. चमचमणाऱ्या, दिव्य
2. संध्यासमयी, सारे

प्रश्न 8.
खालील कवितेच्या ओळी पूर्ण करा.
फुलापासून ……………………….
……………………………… तराणे
उत्तर:
फुलापासून गंध घेऊया .
कोकिळाकडून गाणे
झुळझुळणाऱ्या झऱ्यापासुनी
घेऊ नवे तराणे

व्याकरण व भाषाभ्यास:

प्रश्न 1.
विरुद्धार्थी शब्द लिहा.

1. शांती
2. गंध
3. नवे
4. ऊन
5. जीवन
6. प्रभात
7. हसणे
8. एक
9. सकाळ

उत्तर:

1. अशांती
2. दुर्गंध
3. जुने
4. सावली
5. मरण
6. संध्या
7. रडणे
8. अनेक
9. संध्याकाळ

प्रश्न 2.
वचन बदला

1. तारा
2. ढग
3. फूल
4. मित्र
5. सावली
6. झाड
7. झरा
8. गाणे

उत्तर:

1. तारे
2. ढग
3. फुले
4. मित्र
5. सावल्या
6. झाडे
7. झरे
8. गाणी

प्रश्न 3.
लिंग बदला.

1. मित्र
2. कोकीळा
3. मुले

उत्तर:

1. मैत्रीण
2. कोकीळ
3. मुली

कोणापासून काय घ्यावे? Summary in Marathi

पदयपरिचय:

संपर्कात येणाऱ्या प्रत्येक व्यक्तीकडून आपण काही ना काही घेत असतो (शिकत असतो.) त्याचप्रमाणे निसर्गातील घटकांकडूनही घेण्यासारखे काहीना काही असते. हाच संदेश कवयित्री आपल्याला या कवितेद्वारे देत आहे.

शब्दार्थ:

1. सूर्य – एक ग्रह (the Sun)
2. रंग – वर्ण (colour)
3. दिव्य – दैवी (devine)
4. कांती – लकाकी (shine)
5. फुले – पुष्पे (flowers)
6. गंध – सुवास (smell)
7. झरा – निर्झर (spring)
8. गडगडणे – मेघगर्जना (thundering)
9. तराणे – मंजूळ गाणे (a meldious songs)
10. प्रभात – सकाळ (morning)
11. संध्या – संध्याकाळ (evening)
12. कोकिळ – एक गाणारा पक्षी (the cuckoo)
13. माती – मृत्तिका (soil)
14. शांती – शांतता (calmness)
15. सावली – छाया (shadow)
16. जीव – प्राण (living being)

5th Standard Marathi Digest Pdf Download

• नाच रे मोरा Class 5 Marathi Question Answer
• हत्तीचे चातुर्य Class 5 Marathi Question Answer
• खेळूया शब्दांशी Class 5 Marathi Question Answer
• हि पिसे कोणाची ? Class 5 Marathi Question Answer
• डराव डराव Class 5 Marathi Question Answer
• ऐकुया खेळूया Class 5 Marathi Question Answer
• खेळत खेळत वाचुया! Class 5 Marathi Question Answer
• कोणापासून काय घ्यावे? Class 5 Marathi Question Answer
• सिंह आणि बेडूक Class 5 Marathi Question Answer
• बैलपोळा Class 5 Marathi Question Answer
• इंधनबचत Class 5 Marathi Question Answer
• बोलावे कसे? Class 5 Marathi Question Answer
• अनुभव-१ Class 5 Marathi Question Answer
• चित्रसंदेश Class 5 Marathi Question Answer

Std 5 Hindi Lesson 20 गमतीदार पत्र Question Answer Maharashtra Board

Balbharti Maharashtra State Board Class 5 Marathi Solutions Sulabhbharati Chapter 20 गमतीदार पत्र Notes, Textbook Exercise Important Questions and Answers.

5th Std Hindi Poem Gamtidar Patra Question Answer

5th Standard Marathi Digest Chapter 20 गमतीदार पत्र Textbook Questions and Answers

1. एका वाक्यात उत्तरे लिहा.

प्रश्न (अ)
पत्र कोणी पाठवले?
उत्तर:
पत्र काकांनी पाठवले.

प्रश्न (आ)
पत्र कोणाला पाठवले?
उत्तर:
पत्र मायाला पाठवले.

प्रश्न (इ)
मायाला पत्र का वाचता आले नाही?
उत्तर:
पत्र कोरे असल्यामुळे मायाला ते वाचता आले नाही.

2. कोण ते सांगा.

प्रश्न 1.
कोण ते सांगा.
(अ) कोरे पत्र पाहून आश्चर्य वाटणारी –
(आ) कोरे पत्र वाचण्याची युक्ती माहीत असणारी –
उत्तर:
(अ) माया
(आ) रेश्मा

3. खालील शब्द असेच लिहा.

पत्र, मित्र, सत्र, रात्र, त्रयस्थ, पात्र, त्राण, वात्रट, कंत्राट.

प्रश्न 1.
पाठातील खालील वाक्ये वाचा.
(अ) दारावरची बेल वाजली.
(आ) ‘काकांनी कोरा कागद कसा बरं पाठवला?’
(इ) रेश्माने पत्र हातात घेतले.
(ई) “अगं, काकांनी कोरं पत्र पाठवलं.”

प्रश्न 2.
वाचा. समजून घ्या.

1. वाक्य पूर्ण झाल्यावर
असे चिन्ह देतात.
या चिन्हाला पूर्णविराम म्हणतात.
2. वाक्यात जेव्हा प्रश्न विचारलेला असतो, तेव्हा वाक्याच्या शेवटी ? असे चिन्ह देतात. ? याचिन्हाला प्रश्नचिन्ह म्हणतात.
3. वाक्य वाचताना शब्दानंतर आपण थोडे थांबतो. तसेच वाक्यात आलेल्या वस्तू/नावांची यादी वाचताना प्रत्येक शब्दानंतर आपण थोडे थांबतो, तेव्हा त्या शब्दानंतर , असे चिन्ह देतात. , या चिन्हाला स्वल्पविराम म्हणतात. वरील वाक्यांत (., ?) ही विरामचिन्हे आलेली आहेत

प्रश्न 3.
खालील वाक्यांत पूर्णविराम, प्रश्नचिन्ह व स्वल्पविराम घाला.

1. मी संगणक सुरू केला मामाचा ई-मेल वाचला. काय म्हणतो मामा कधी येणार आहे तो घरी आईने विचारले. मामा चार दिवसांनी येणार होता आम्ही आनंदीत झालो
2. रमेश गीता अनिता गणेश हे दररोज बागेत खेळतात
3. तू जेवण केलेस का
4. हे एकून तुला आनंद झाला का
5. मी आई बाबा राजू पिंकी बाजारात गेलो
6. सुशांत रघू राजेश हे चांगले मित्र आहेत

उत्तर:

1. मी संगणक सुरू केला, मामाचा ई-मेल वाचला. काय म्हणतो मामा? कधी येणार आहे तो घरी? आईने विचारले. मामा चार दिवसांनी येणार होता. आम्ही आनंदीत झालो.
2. रमेश, गीता, अनिता, गणेश हे दररोज बागेत खेळतात.
3. तू जेवण केलेस का?
4. हे एकून तुला आनंद झाला का?
5. मी आई, बाबा, राजू, पिंकी बाजारात गेलो.
6. सुशांत, रघू, राजेश हे चांगले मित्र आहेत.

वाचा व लिहा.

आपल्या घराभोवतीच्या परिसरात तुळस, दुर्वा, गवतीचहा, आले, लिंबू अशी अनेक औषधी झाडे असतात. झाडासारखा मित्र नाही. झाडे सावली देतात, फुले-फळे देतात, औषधे देतात. अशा शेकडो गुणकारी वनस्पती आपल्या जवळच असतात. आपण त्यांची माहिती जाणून घेतली पाहिजे.

Marathi Sulabhbharati Class 5 Solutions Chapter 20 गमतीदार पत्र Additional Important Questions and Answers

एका वाक्यात उत्तरे लिहा.

प्रश्न 1.
तुमच्याकडे घरपोच पत्र कोण घेऊन येतो?
उत्तर:
आमच्याकडे घरपोच पत्र पोस्टमन किंवा कधी कुरीयर – बॉयही घेऊन येतो.

प्रश्न 2.
मायाने कोणाचे आभार मानले?
उत्तर:
मायाने पोस्टमनचे आभार मानले.

प्रश्न 3.
मायाला आश्चर्य का वाटले?
उत्तर:
पत्रात काहीच लिहिलेले दिसत नव्हते, म्हणून मायाला आश्चर्य वाटले.

प्रश्न 4.
काकांनी पत्र लिहिताना कशाचा वापर केला होता?
उत्तर:
काकांनी पत्र लिहिताना लिंबाच्या रसाचा वापर केला होता.

प्रश्न 5.
पत्रातील अक्षरे केव्हा दिसू लागली?
उत्तर:
मेणबत्तीच्या ज्योतीची उष्णता पत्राला मिळताच पत्रातील अक्षरे दिसू लागली.

प्रश्न 6.
कोण ते सांगा.
मायाला पाकीट देणारा –
उत्तर:
पोस्टमन

थोडक्यात उत्तरे लिहा.

प्रश्न 1.
पत्रावरील अक्षरे दिसण्यासाठी रेश्माने काय केले?
उत्तर:
पत्रावरील अक्षरे दिसण्यासाठी रेश्माने त्या कोऱ्या पत्राला एका जळत्या मेणबत्तीवर धरले. त्याची उष्णता लागताच त्यावरील अक्षरे दिसू लागली.

प्रश्न 2.
मायाला आनंद का झाला?
उत्तर:
काकांनी पाठवलेले पत्र कोरे होते. त्यावर काही लिहिलेले दिसत नव्हते. त्यामुळे मायाला पत्र वाचता आले नाही. रेश्माला तिने पत्र दाखवले तेव्हा तिने ते पत्र मेणबत्तीवर धरले आणि त्या उष्णतेने पत्रातील अक्षरे दिसू लागली व ते पत्र तिला वाचता येऊ लागले, म्हणून मायाला आनंद झाला.

प्रश्न 3.
रेश्माने मायाला कोऱ्या पत्राचे गुपित कशाप्रकारे सांगितले?
उत्तर:
लिंबाच्या रसाचा उपयोग करून कागदावर लिहितात. लिहिलेले सुकल्यावर कागद कोरा दिसतो. तो कागद उष्णतेवर धरल्यास त्यावरील अक्षरे पुन्हा दिसू लागतात आणि आपल्याला ती अक्षरे वाचता येतात. रेश्माने मायाला कोऱ्या पत्राचे गुपित अशाप्रकारे सांगितले.

प्रश्न 4.
खालील शब्दांना पाठात कोणते शब्द आले आहेत ते सांगा.

1. आश्चर्य
2. गुप्त गोष्ट
3. आभार
4. गरमपणा
5. काहीही न लिहिलेला कागद

उत्तरः

1. नवल
2. गुपित
3. धन्यवाद
4. उष्णता
5. कोरा कागद

व्याकरण व भाषाभ्यास

प्रश्न 1.
समानार्थी शब्द लिहा.

1. पाकीट
2. धन्यवाद
3. हात
4. ज्योत
5. उष्णता
6. गंमत
7. आनंद
8. गुपित
9. आश्चर्य

उत्तर:

1. लिफाफा
2. आभार
3. कर
4. ज्वाला
5. उष्मा
6. मजा
7. हर्ष
8. रहस्य
9. नवल

प्रश्न 2.
विरुद्धार्थी शब्द लिहा.

1. उघडे
2. आतील
3. धरणे
4. सुकलेले
5. आनंद
6. आत
7. उष्णता
8. कोऱ्या
9. एक
10. उपयोग

उत्तर:

1. बंद
2. बाहेरील
3. पकडणे
4. ओले
5. दुःख
6. बाहेर
7. गारवा
8. लिहिलेल्या
9. अनेक
10. दुरुपयोग

प्रश्न 3.
वचन बदला.

1. दार
2. पत्र
3. मेणबत्ती
4. ज्योत
5. टाळी
6. गंमत
7. अक्षर
8. पाकीट

उत्तर:

1. दारे
2. पत्रे
3. मेणबत्त्या
4. ज्योती
5. टाळ्या
6. गंमती
7. अक्षरे
8. पाकीटे

प्रश्न 4.
लिंग बदला.

1. काका
2. मित्र
3. त्याने

उत्तर:

1. काकू / काकी
2. मैत्रीण
3. तिने

प्रश्न 5.
खालील वाक्यांत पूर्णविराम, प्रश्नचिन्ह व स्वल्पविराम घाला.

1. आईने बाजारातून केळी सफरचंदे द्राक्षे ही फळे आणली
2. शिवाजी महाराज पराक्रमी होते
3. मुलांनो तुम्ही दररोज वर्तमानपत्र वाचता का
4. लोकमान्य टिळकांनी शिवजयंती गणेशोत्सव हे उत्सव सुरू केले

उत्तरः

1. आईने बाजारातून केळी, सफरचंद, द्राक्षे ही फळे आणली.
2. शिवाजी महाराज पराक्रमी होते.
3. मुलांनो, तुम्ही दररोज वर्तमानपत्र वाचता का?
4. लोकमान्य टिळकांनी शिवजयंती, गणेशोत्सव हे उत्सव सुरू केले.

गमतीदार पत्र Summary in Marathi

पाठ्यपरिचय:

या पाठात कोऱ्या पत्रामागचे शास्त्रीय कारण रेश्माने मायाला सुंदर रितीने स्पष्ट केले आहे.

शब्दार्थ:

1. दार – (a door)
2. मजकूर – कागदावर लिहिलेले – (matter)
3. कोरा – काहीही न लिहिलेला (blank)
4. आश्चर्य – नवल (surprise)
5. मेणबत्ती – (a candle)
6. ज्योत – ज्वाला (a flame)
7. गंमत – मजा (fun)
8. उष्णता – गरमपणा (heat)
9. टाळी – (clap)
10. लिंबू – एक फळ (a lemon)
11. गुपित – रहस्य – (a secret)
12. पोस्टमन – पत्र घरी पोहोचवणारा – (postman)
13. पाकीट – लिफाफा – (an envelope)

5th Standard Marathi Digest Pdf Download

• नदीचे गाणे Class 5 Marathi Question Answer
• मी नदी बोलते Class 5 Marathi Question Answer
• आमची सहल Class 5 Marathi Question Answer
• पैशांचे व्यवहार Class 5 Marathi Question Answer
• अनुभव-२ Class 5 Marathi Question Answer
• गमतीदार पत्र Class 5 Marathi Question Answer
• छोटेसे बहीणभाऊ Class 5 Marathi Question Answer
• वाचूया लिहूया Class 5 Marathi Question Answer
• प्रामाणिक इस्त्रीवाला Class 5 Marathi Question Answer
• ऐका पहा करा Class 5 Marathi Question Answer
• मालतीची चतुराई Class 5 Marathi Question Answer
• पतंग Class 5 Marathi Question Answer
• महर्षी विठ्ठल रामजी शिंदे Class 5 Marathi Question Answer
• फुलपाखरू आणि मधमाशी Class 5 Marathi Question Answer

Std 5 Marathi Lesson 13 अनुभव – १ Question Answer Maharashtra Board

Balbharti Maharashtra State Board Class 5 Marathi Solutions Sulabhbharati Chapter 13 अनुभव – १ Notes, Textbook Exercise Important Questions and Answers.

5th Std Marathi Poem Anubhav 1 Question Answer

5th Standard Marathi Digest Chapter 13 अनुभव – १ Textbook Questions and Answers

1. एका वाक्यात उत्तरे लिहा.

प्रश्न (अ)
मारियाच्या घराला कुलूप का होते?
उत्तर:
मारियाचे आईबाबा लग्नाला गेले होते, म्हणून तिच्या दाराला कुलूप होते.

प्रश्न (आ)
मारियाने दारे, खिडक्या का बंद केल्या?
उत्तर:
ढगांच्या गडगडाटासह व विजांच्या कडकडाटासह धोधो पाऊस कोसळू लागला, म्हणून मारियाने दारे, खिडक्या बंद केल्या.

प्रश्न (इ)
पानांआड लपलेले पक्षी केव्हा बाहेर आले?
उत्तर:
पाऊस कमी झाल्यावर पानांआड लपलेले पक्षी बाहेर आले.

प्रश्न (ई)
मारिया आईला का बिलगली?
उत्तर:
आईची वाट पाहत मारिया कंटाळलेली होती, म्हणून आईला पाहाताक्षणीच मारिया आईला बिलगली.

2. जोड्या जुळवा.

प्रश्न 1.
जोड्या जुळवा.

‘अ गट’	‘ब गट
1. ढगांचा	(अ) खळखळाट
2. विजांचा	(ब) फडफडाट
3. पाण्याचा	(क) गडगडाट
4. पंखांचा	(ड) कडकडाट

उत्तर:

‘अ गट’	‘ब गट
1. ढगांचा	(क) गडगडाट
2. विजांचा	(ड) कडकडाट
3. पाण्याचा	(अ) खळखळाट
4. पंखांचा	(ब) फडफडाट

3. वाचा. सांगा. लिहा.

प्रश्न 1.
वाचा. सांगा. लिहा.
(अ) शब्दांची पुनरावृत्ती झालेले शब्द. उदा., धाड्धाड्.
(आ) नादमय शब्द. उदा., कडकडाट, गडगडाट. यांसारखे तुम्हांला माहीत असलेले शब्द सांगा.

4. खालील शब्द वाचा व पाहून तसेच लिहा.

प्रश्न 1.
खालील शब्द वाचा व पाहून तसेच लिहा.
(अ) घड्याळ
(आ) खिडक्या
(इ) हळूहळू
(ई) गुणगुणू
(उ) रिमझिम
(ऊ) खळखळाट
उत्तर:
(अ) दार
(आ) खिडकी

5. रिकाम्या जागी विरुद्धार्थी शब्द लिहून वाक्ये पूर्ण लिहा.

प्रश्न (अ)
पाऊस सुरू झाला.
उत्तर:
पाऊस बंद झाला.

प्रश्न (आ)
मारिया सावकाश दाराकडे गेली.
उत्तर:
मारिया भरभर दाराकडे गेली.

6. खालील शब्दांचे विरुद्धार्थी शब्द लिहा.

प्रश्न 1.
खालील शब्दांचे विरुद्धार्थी शब्द लिहा.
(अ) चढणे ×
(आ) आठवणे ×
(इ) उंच ×
(ई) बाहेर ×
(उ) स्वच्छ ×
(ऊ) थांबणे ×
उत्तर:
(अ) उतरणे
(आ) विसरणे
(इ) ठेंगणे
(ई) आत
(उ) अस्वच्छ
(ऊ) चालणे

7. पावसाळ्यातील तुमचा अनुभव सांगा.

8. पावसाळ्यात तुम्ही आरोग्याविषयी कोणती काळजी घ्याल?

9. खाली दोन प्रकारचे शब्दसमूह दिलेले आहेत, ते वाचा. कोणत्या शब्दसमूहांचा अर्थ कळतो व कोणत्या शब्दांवरून कळतो ते समजून घ्या.

मागील तक्त्यातील दुसऱ्या शब्दसमूहांत कोणती क्रिया झाली हे दाखवणारे शब्द दिले आहेत. उदा., उघडले, बंद केल्या, बिलगली. क्रिया सांगणाऱ्या या शब्दांमुळे वाक्यांचा अर्थ कळतो. या शब्दांना क्रियापद म्हणतात.

10. खालील शब्दसमूह वाचून त्यातील क्रियापदे ओळखा.

प्रश्न 1.
खालील शब्दसमूह वाचून त्यातील क्रियापदे ओळखा.
(अ) पक्षी बाहेर आले.
(आ) मारियाने आकाशाकडे पाहिले.
(इ) दारावरची बेल वाजली.
(ई) मारिया पळत दाराकडे गेली.
(उ) तिने गणवेश बदलला.
उत्तर:
(अ) आले
(आ) पाहिले
(इ) वाजली
(ई) गेली
(उ) बदलला

11. क्रियापदे घालून वाक्ये पूर्ण करा.

प्रश्न 1.
क्रियापदे घालून वाक्ये पूर्ण करा.
(अ) मारिया घरी ……………..
(आ) मारिया कविता गुणगुणू …………………..
(इ) मी चेंडू ……………………
(ई) ताई पुस्तक ………………….
(उ) मारियाने दार ………………..
उत्तरः
(अ) आली
(आ) लागली
(इ) टाकला
(ई) वाचते
(उ) उघडले

12. खालील शब्द वाचा, त्या शब्दांत आलेली ‘र’ ची रूपे शोधा. शिक्षकांच्या मदतीने समजून घ्या.

प्रश्न 1.
खालील शब्द वाचा, त्या शब्दांत आलेली ‘र’ ची रूपे शोधा. शिक्षकांच्या मदतीने समजून घ्या.
उत्तरः
(अ) सूर्य = स + ऊ + र्रय
(आ) पर्वत = प + र् + व + त
(इ) चंद्र- च + न + द + र् – (र)
(ई) समुद्र = स + म + उ + द् + र्
(उ) कैऱ्या = क + अ + र् + य + आ
(ऊ) पऱ्या = प + र् + या
(ए) प्राणी = प + र् + आ + ण + ई (र)
(ऐ) प्रकाश = प + र् + क + आ + श
(ओ) महाराष्ट्र = म + ह + आ + र + आ + ष + ट् + र् (र)
(औ) ट्रक = ट + र् + क

उपक्रम:

पावसाबरोबर आलेले शब्द वाचा. त्या शब्दांचा उपयोग करून वाक्ये सांगा.
उदा., पावसाची बुरबुर सुरू झाली.

Marathi Sulabhbharati Class 5 Solutions Chapter 13 अनुभव – १ Additional Important Questions and Answers

1. एका वाक्यात उत्तरे लिहा.

प्रश्न 1.
उन्हाने ग्रासल्यावर सगळेजण आतुरतेने कशाची वाट पाहतात?
उत्तर:
उन्होने ग्रासल्यावर सगळेजण पावसाची आतुरतेने वाट पाहतात.

प्रश्न 2.
मारियाने दुपारी शाळेतून घरी आल्यावर काय केले?
उत्तर:
मारियाने दुपारी शाळेतून आल्यावर खिडक्या उघडल्या, गणवेश बदलला व हातपाय धुतले.

प्रश्न 3.
मारियाचे आई, बाबा कुठे गेले होते?
उत्तर:
मारियाचे आई, बाबा लग्नाला गेले होते.

प्रश्न 4.
खुर्चीत बसल्या बसल्या मारियाला काय आठवू लागले?
उत्तर:
खुर्चीत बसल्या बसल्या मारियाला पावसाच्या कविता आठवू लागल्या.

प्रश्न 5.
पानांआड बसलेले पक्षी बाहेर येऊन काय करू लागले?
उत्तर:
पानांआड बसलेले पक्षी बाहेर येऊन पंखांची फडफड करू लागले.

प्रश्न 6.
सगळीकडे कसे वातावरण होते?
उत्तरः
सगळीकडे स्वच्छ, सुंदर वातावरण होते.

प्रश्न 7.
आईने कुणाला जवळ घेतले?
उत्तर:
आईने मारियाला जवळ घेतले.

प्रश्न 8.
मारियाचे लक्ष कुठे गेले?
उत्तर:
मारियाचे लक्ष घड्याळाकडे गेले.

प्रश्न 9.
कुणाला पाहून मारियाला आनंद झाला?
उत्तर:
आईला पाहून मारियाला आनंद झाला.

थोडक्यात उत्तरे लिहा.

प्रश्न 1.
पाऊस पडण्याआधी वातावरणात कोणते बदल होतात?
उत्तर:
थंडगार वारा वाहू लागतो, आभाळात काळ्या ढगांची गर्दी होते, ढगांचा गडगडाट व विजांचा कडकडाट सुरू होतो, पाऊस पडण्याआधी वातावरणात हे बदल होतात.

प्रश्न 2.
तुम्ही कधी तुमच्या घराच्या खिडकीतून पावसाळ्यातील वातावरणाचा अनुभव घेतला आहे का?
उत्तर:
हो, आम्ही पहिल्या पावसाची चातकासारखी वाट पाहत असतो; त्यावेळी मातीचा धुरळा उडतो. वातावरणात थंडपणा येतो. लहान लहान पाखरे हवेत फिरू लागतात. काळ्या ढगांची गर्दी होते. गडगडाट व वीजांसह पावसाचे आगमन होते. मातीचा सुवास मन प्रसन्न करतो.

प्रश्न 3.
पावसाळ्यात तुम्ही आरोग्याविषयी कोणती काळजी घेता?
उत्तर:
1. पावसाळ्यात आम्ही पाणी उकळून पितो.
2. पावसाळ्यात पावसात भिजू नये यासाठी छत्री किंवा रेनकोटचा वापर करतो.
3. पावसाळ्यात शक्यतोवर बाहेर अन्नपदार्थ खाणे टाळतो.

प्रश्न 4.
पावसाबरोबर आलेले शब्द वाचा. त्या शब्दांचा उपयोग करून वाक्ये सांगा.

उत्तर:

1. पानावर टपटपणाऱ्या पावसाचा आवाज येत होता.
2. काल रात्रीपासूनच मुसळधार पावसाला सुरुवात झाली.
3. पावसाची बुरबुर सुरू झाली.
4. जोरदार पावसाने शेतकरीवर्ग खूश झाला.
5. तलाव क्षेत्रात दमदार पाऊस झाला.
6. दिवसभर रिमझिम पाऊस पडत होता.

व्याकरण व भाषाभ्यास:

अधोरेखित शब्दांचे विरुद्धार्थी शब्द लिहून वाक्य पुन्हा लिहा.

प्रश्न 1.
राम स्वच्छ कपडे घालतो.
उत्तर:
राम घाणेरडे कपडे घालतो.

प्रश्न 2.
गणपत झाडावर चढला.
उत्तर:
गणपत झाडावरून उतरला.

प्रश्न 3.
शिक्षकांनी प्रश्न विचारले.
उत्तर:
शिक्षकांनी उत्तर विचारले.

प्रश्न 4.
मुले अंधारात खेळत होती.
उत्तर:
मुले उजेडात खेळत होती.

प्रश्न 5.
पूर्वी लोकांनी गरिबीत दिवस काढले.
उत्तर:
पूर्वी लोकांनी श्रीमंतीत दिवस काढले.

शब्द शुद्ध करून लिहा.

प्रश्न 1.
शब्द शुद्ध करून लिहा.

1. दूपार
2. कुलुप
3. पाणि
4. सवच्छ
5. गरदी
6. उशिर
7. सूंदर
8. उन
9. वीज
10. पशी

उत्तर:

1. दुपार
2. कुलूप
3. पाणी
4. स्वच्छ
5. गर्दी
6. उशीर
7. सुंदर
8. ऊन
9. विज
10. पक्षी

प्रश्न 2.
वचन बदला.

1. घर
2. कुलूप
3. दारे
4. झाड
5. पान
6. पंख
7. कविता

उत्तर:

1. घरे
2. कुलुपे
3. घड्याळे
4. झाडे
5. पाने
6. पंख

प्रश्न 3.
लिंग बदला.

1. आई
2. पक्षी
3. मुलगी

उत्तरः

1. बाबा
2. पक्षिण
3. मुलगा

प्रश्न 4.
समानार्थी शब्द लिहा.

1. दुपार
2. खिडकी
3. दार
4. लग्न
5. उशीर
6. जवळ
7. आवाज
8. पाऊस
9. पाणी
10. पंख
11. पान
12. ऊन
13. पान

उत्तर:

1. मध्यान्ह
2. गवाक्ष
3. दरवाजा
4. विवाह
5. विलंब
6. निकट
7. ध्वनी
8. वर्षा
9. जल, नीर
10. पर
11. पर्ण
12. सूर्यप्रकाश
13. पर्ण

प्रश्न 5.
विरुद्धार्थी शब्द लिहा.

1. उघड
2. लक्ष
3. कमी
4. उशीर
5. ऊन
6. कंटाळा
7. विचार
8. स्वच्छ

उत्तर:

1. बंद
2. दुर्लक्ष
3. जास्त
4. लवकर
5. सावली
6. उत्साह
7. अविचार
8. अस्वच्छ

प्रश्न 6.
क्रियापदे घालून वाक्ये पूर्ण करा.

1. गणेश शाळेत ………………..
2. आम्ही अभ्यास ………………..
3. उदया ते सहलीला ………………..
4. गाडी 5 वाजता …………………….
5. पाऊस पडू …………………….

उत्तरः

1. गेला
2. करतो
3. जातील
4. येईल
5. लागला

अनुभव – १ Summary in Marathi

पदयपरिचय:

‘अनुभव’ या पाठात मारिया या लहान मुलीने घेतलेला पावसाळ्याचा अनुभव वर्णन केला आहे. एकटेपणा व निसर्गाचा लहरीपणा, सौंदर्य हे सारे घटक या पाठात आले आहेत.

शब्दार्थ:

1. दुपारी – मध्यान्ह (afternoon)
2. कुलूप – दरवाजा बंद करण्याचे साधन (a lock)
3. गणवेश – शाळेत घालण्याचा पोशाख (uniform)
4. वारा – समीर (wind)
5. गडगडाट – मेघगर्जना (thundering)
6. उशीर – वेळाने (late)
7. रिमझिम – पावसाच्या सतत पडणाऱ्या सरी (drizzling)
8. लख्ख उन – (bright sunlight)
9. बिलगणे – चिकटणे, खेटणे (to cling too closely)
10. गुणगुणणे – हलक्या आवाजात गाणे (to huma tune)
11. पंख – पर (wings)
12. धो धो पाऊस – (heavy rain)

5th Standard Marathi Digest Pdf Download

• नाच रे मोरा Class 5 Marathi Question Answer
• हत्तीचे चातुर्य Class 5 Marathi Question Answer
• खेळूया शब्दांशी Class 5 Marathi Question Answer
• हि पिसे कोणाची ? Class 5 Marathi Question Answer
• डराव डराव Class 5 Marathi Question Answer
• ऐकुया खेळूया Class 5 Marathi Question Answer
• खेळत खेळत वाचुया! Class 5 Marathi Question Answer
• कोणापासून काय घ्यावे? Class 5 Marathi Question Answer
• सिंह आणि बेडूक Class 5 Marathi Question Answer
• बैलपोळा Class 5 Marathi Question Answer
• इंधनबचत Class 5 Marathi Question Answer
• बोलावे कसे? Class 5 Marathi Question Answer
• अनुभव-१ Class 5 Marathi Question Answer
• चित्रसंदेश Class 5 Marathi Question Answer

Std 5 Hindi Lesson 18 पैशांचे व्यवहार Question Answer Maharashtra Board

Balbharti Maharashtra State Board Class 5 Marathi Solutions Sulabhbharati Chapter 18 पैशांचे व्यवहार Notes, Textbook Exercise Important Questions and Answers.

5th Std Hindi Poem Paishache Vyavhar Question Answer

5th Standard Marathi Digest Chapter 18 पैशांचे व्यवहार Textbook Questions and Answers

प्रश्न 1.
खालील चित्रांत पैशांचे व्यवहार कोणकोणत्या ठिकाणी झाले आहेत, ते लिहा.
उत्तरः

1. बँक कार्यालय
2. भाजी बाजार
3. वीज देयक केंद्र
4. पोस्ट कार्यालय
5. कपड्याचे दुकान
6. चप्पलचे दुकान
7. दूरध्वनी केंद्र

1. वरील चित्रांत दाखवलेल्या ठिकाणांना पालकांसोबत भेट दया. तेथे काय काय पाहिले ते वर्गात सांगा.

प्रश्न 1.
वरील चित्रांत दाखवलेल्या ठिकाणांना पालकांसोबत भेट दया. तेथे काय काय पाहिले ते वर्गात सांगा.

2. बँकेत चालणारे पैशांचे कोणतेही दोन व्यवहार सांगा.

प्रश्न 1.
बँकेत चालणारे पैशांचे कोणतेही दोन व्यवहार सांगा.

3. जोड्या जुळवा.

प्रश्न 1.
जोड्या जुळवा.

‘अ’ गट	‘ब’ गट
1. कर्जाचा हप्ता भरणे	(अ) पोस्ट ऑफिस
2. विजेचे बिल भरणे	(ब) दूरध्वनी केंद्र
3. मनिऑर्डर करणे	(क) सोनाराचे दुकान
4. फोनचे बिल	(ड) वीज देयक केंद्र
5. दागिने घडवणे	(ई) बँक

उत्तर:

‘अ’ गट	‘ब’ गट
1. कर्जाचा हप्ता भरणे	(ई) बँक
2. विजेचे बिल भरणे	(ड) वीज देयक केंद्र
3. मनिऑर्डर करणे	(अ) पोस्ट ऑफिस
4. फोनचे बिल	(ब) दूरध्वनी केंद्र
5. दागिने घडवणे	(क) सोनाराचे दुकान

4. दुकानात जा. खालील वस्तूंचे भाव माहित करून घ्या. किंमत लिहा.

प्रश्न 1.
दुकानात जा. खालील वस्तूंचे भाव माहित करून घ्या. किंमत लिहा.

उत्तरः

1. ₹ 40
2. ₹ 80
3. ₹ 12
4. ₹ 120
5. ₹ 350
6. ₹ 250

5. बँकेत चालणाऱ्या व्यवहारांपुढे (✓) अशी खूण करा. बँकेत होत नसलेल्या व्यवहारांपुढे (✗) अशी खूण करा.

प्रश्न 1.
बँकेत चालणाऱ्या व्यवहारांपुढे (✓) अशी खूण करा. बँकेत होत नसलेल्या व्यवहारांपुढे (✗) अशी खूण करा.
उत्तर:

1. पैसे भरणे [✓]
2. पैसे काढणे [✓]
3. पत्र टाकणे [✗]
4. चेक देणे [✓]
5. मनिऑर्डर करणे [✗]
6. विम्याची रक्कम भरणे [✗]
7. दागिने सुरक्षित ठेवणे [✓]
8. चेक वटवणे [✓]
9. वीज बिल भरणे [✗]
10. कर्ज घेणे [✓]
11. दागिने गहाण ठेवणे [✓]
12. मुदत ठेवीच्या योजना.[✓]

उपक्रम:

भाजी मंडईला भेट द्या. तेथे विकल्या जाणाऱ्या भाज्यांची यादी करा. भाज्यांचे प्रतिकिलो दर विचारा. ‘भाजी मंडई’ यावर पाच ते सात वाक्ये माहिती लिहा.

वाचू आणि हसू:

• सोनू: मिनू, माझ्या बाबांनी कालच ‘इनोव्हा कार’ घेतली. आता आमच्याकडे तीन गाड्या झाल्या.
• मिनू: अरे सोनू, माझ्या बाबांकडे कार, स्कूटर, रेल्वे, अगदी विमानसुद्धा आहे.
• सोनू: अरे वा! मग तर तू सगळ्याच वाहनांतून फिरली असशील!
• मिनू: नाही रे! माझ्या बाबांचं खेळण्यांचं दुकान आहे ना!

लिहा:

दिलेल्या अक्षरांपासून सुरू होणारे शब्द लिहा.

Marathi Sulabhbharati Class 5 Solutions Chapter 18 पैशांचे व्यवहार Additional Important Questions and Answers

खालील प्रश्नांची उत्तरे लिहा.

प्रश्न 1.
तुम्ही पैशांचे व्यवहार कोठे करता?
उत्तर:
दुकानात, बँकेत आम्ही पैशांचे व्यवहार करतो.

प्रश्न 2.
शाळा सुरू झाल्यावर तुम्ही कोणकोणत्या गोष्टी खरेदी करता?
उत्तर:
शाळा सुरू झाल्यावर आम्ही शाळोपयोगी वस्तू म्हणजेच दप्तर, पुस्तके, वह्या, गणवेश, कंपास, पेन, पेन्सिल, इत्यादी वस्तू खरेदी करतो.

प्रश्न 3.
घर खर्चामध्ये कोणकोणती बिले भरावी लागतात. त्यांपैकी कोणतीही चार लिहा.
उत्तर:
लाईटबिल, फोनबिल, दूधबिल, पेपरबिल इत्यादी.

प्रश्न 4.
तुम्ही कशाकशाची बचत करता ते लिहा. जसे – पाणी.
उत्तर:
अन्न, इंधन, वीज

प्रश्न 5.
बँकेत चालणारे पैशांचे कोणतेही दोन व्यवहार सांगा.
उत्तर:
1. पैसे भरणे
2. पैसे काढणे
3. चेक भरणे.

प्रश्न 6.
बँकेतील व्यवहाराविषयी पाच वाक्ये लिहा.
उत्तर:

1. बँकेत पैशाचे व्यवहार चालता
2. विविध प्रकारची कर्जे, हप्ते भरणे हे प्रामुख्याने तिथे चालते.
3. बचतीच्या दृष्टीने बँक महत्त्वाची आहे.
4. विविध प्रकारच्या बचत-योजना तिथे चालतात.
5. पैसे भरणे – काढणे, किमती व दागिने – वस्तू, कागदपत्रे इ.साठी बँक उपयोगी पडते.

प्रश्न 7.
दिलेल्या अक्षरांपासून सुरू होणारे शब्द लिहा.
उत्तरः

पैशांचे व्यवहार Summary in Marathi

पाठ्यपरिचय:

‘पैशांचे व्यवहार’ या पाठात पैशांचा व्यवहार कुठे कुठे केला जातो, ते चित्ररूपाने दाखवले आहे.

5th Standard Marathi Digest Pdf Download

• नदीचे गाणे Class 5 Marathi Question Answer
• मी नदी बोलते Class 5 Marathi Question Answer
• आमची सहल Class 5 Marathi Question Answer
• पैशांचे व्यवहार Class 5 Marathi Question Answer
• अनुभव-२ Class 5 Marathi Question Answer
• गमतीदार पत्र Class 5 Marathi Question Answer
• छोटेसे बहीणभाऊ Class 5 Marathi Question Answer
• वाचूया लिहूया Class 5 Marathi Question Answer
• प्रामाणिक इस्त्रीवाला Class 5 Marathi Question Answer
• ऐका पहा करा Class 5 Marathi Question Answer
• मालतीची चतुराई Class 5 Marathi Question Answer
• पतंग Class 5 Marathi Question Answer
• महर्षी विठ्ठल रामजी शिंदे Class 5 Marathi Question Answer
• फुलपाखरू आणि मधमाशी Class 5 Marathi Question Answer