Balbharti Maharashtra State Board Marathi Yuvakbharati 11th Digest व्याकरण पारिभाषिक शब्द Notes, Textbook Exercise Important Questions and Answers.
Maharashtra State Board 11th Marathi Yuvakbharati Solutions व्याकरण पारिभाषिक शब्द
पारिभाषिक शब्द :
विज्ञान-तंत्रज्ञान, उदयोग, कृषी, शिक्षण, प्रशासन, विधी, वाणिज्य, कला संस्कृती इत्यादी क्षेत्रांशी संबंधित संकल्पनांच्या प्रकटीकरणासाठी पारिभाषिक शब्दांचा उपयोग केला जातो. त्यांच्या वापरामुळे त्या-त्या क्षेत्रांमधील ज्ञानव्यवहार अधिक नेमका तसेच सुस्पष्ट होतो. त्यादृष्टीने पारिभाषिक शब्दांना अनन्यसाधारण महत्त्व असते. याठिकाणी तुमच्या माहितीसाठी काही महत्त्वाचे पारिभाषिक शब्द दिले आहेत.
![]()
| Academics | विदयाभ्यास |
| Elected | निर्वाचित |
| Administration | प्रशासन |
| Encyclopedia | विश्वकोश |
| Agenda | कार्यक्रम पत्रिका |
| Enrolment | नावनोंदणी |
| Auditor | लेखापरीक्षक |
| File | संचिका |
| Backlog | अनुशेष |
| Felicitation | गौरव |
| Barometer | वायुभारमापक |
| Foundation | प्रतिष्ठान |
| Barcode | दंडसंकेत |
| Gazette | राजपत्र |
| Broadband |
विस्तारित वहन |
| Geology | भूशास्त्र |
| Circular | परिपत्रक |
| Guest House | अतिथीगृह |
| Commissioner | आयुक्त |
| Guard of Honour | मानवंदना |
| Criticism | समीक्षा |
| Herald | अग्रदूत |
| Dean | अधिष्ठाता |
| Habitat | प्राकृतिक वसतिस्थान |
| Director | संचालक |
| Honorary | मानद, मानसेवी |
| Domain | अधिक्षेत्र |
| Hygiene | आरोग्यशास्त्र |
| Domicile | अधिवास |
| Iceberg |
हिमनग |
| Draft | मसुदा, धनाकर्ष |
| Incentive | प्रोत्साहनपर |
| Increment | वाढ |
| Recommendation | शिफारस |
| Industrialization | औदयोगिकीकरण |
| Rest House | विश्रामगृह |
| Journal | नियतकालिक |
| Runway | धावपट्टी |
| Jubilee | महोत्सव |
| Self defence | स्वसंरक्षण |
| Junction | महास्थानक |
| Senate | अधिसभा |
| Keep pending | प्रलंबित ठेवणे |
| Share Certificate | समभागपत्र |
| Keyboard | कळफलक |
| Superintendent | अधीक्षक |
| Kindergarten | बालकमंदिर |
| Symposium |
परिसंवाद |
| Labour welfare | कामगार कल्याण |
| Technician | तंत्रज्ञ |
| Land holder | भूधारक |
| Telecommunication | दूरसंपर्क |
| Lawyer | विधिज्ञ/वकील |
| Terminology | परिभाषा |
| Layout | आखणी, मांडणी |
| Thesis | प्रबंध |
| Meteorology | हवामानशास्त्र |
| Unbiased opinion | पूर्वग्रहविरहीत मत |
| Migration Certificate | स्थलांतर प्रमाणपत्र |
| Upgradation | उन्नयन |
| Minute book | कार्यवृत्त पुस्तक |
| Up to date | अदययावत |
| Motto | ब्रीदवाक्य |
| Utility | उपयुक्तता |
| Nationalism | राष्ट्रवाद |
| Vacancy |
रिक्त पद |
| Nervous System | चेतासंस्था |
| Validity | वैधता |
| Notification | अधिसूचना |
| Verification | पडताळणी |
| Noteworthy | उल्लेखनीय |
| Official | कार्यालयीन |
| Organisation | संघटना |
| Organic Farming | सेंद्रिय शेती |
| Paediatrician | बालरोगतज्ज्ञ |
| Pedestrian | पादचारी |
| Personal Assistant | स्वीय सहायक |
| Procession | मिरवणूक |
| Qualified | अर्हतापात्र |
| Quality Control | गुणवत्ता नियंत्रण |
| Quick Disposal | त्वरित निकाली काढणे |
| Quorum | गणसंख्या |
| Vocational School | व्यवसाय शिक्षण शाळा |
| Waiting list | प्रतीक्षासूची |
| World Record | विश्वविक्रम |
| Working Capital | खेळते भांडवल |
| Writ |
न्यायलेख |
| X-ray | क्ष-किरण |
| Xerox | नक्कलप्रत |
| Yard | आवार |
| Yearbook | संवत्सरिका |
| Zero Hour | शून्यकाळ |
| Zoologist | प्राणिशास्त्रज्ञ |
| Zone | परिमंडळ, विभाग |
| Reader | प्रपाठक, वाचक |
इंग्रजी आणि मराठी म्हणी
| 1. A bad workman always blames his tools नाचता येईना अंगण वाकडे |
| 2. Jack of all trades and master of none. एक ना धड भाराभर चिंध्या. |
| 3. No pains, no gains. कष्टाविण फळ नाही. |
| 4. Listen to people, but obey your conscious. ऐकावे जनाचे पण करावे मानाचे. |
| 5. A fig for the doctor when cured. गरज सरो नि वैदय मरो. |
| 6. Many a little makes a mickle. थेंबे थेंबे तळे साचे. |
| 7. An empty vessel makes much noise. उथळ पाण्याला खळखळाट फार |
| 8. Might is right. बळी तो कान पिळी. |
| 9. As you sow, so you reap. दाम करी काम. |
| 10. Money makes the mare go. पेराल तसे उगवेल. |
| 11. Necessity is the mother of invention. बुडत्याला काडीचा आधार. |
| 12. A drowning man will clutch at a straw. गरज ही शोधाची जननी आहे. |
| 13. Between two stools we come to the ground. नवी विटी नवे राज्य. |
| 14. New lords, new laws. दोन्ही घरचा पाहुणा उपाशी. |
| 15. No rose without a thorn. गर्जेल तो पडेल काय? |
| 16. Barking dogs seldom bite काट्यावाचून गुलाब नाही. |
| 17. Doctor after death जुने ते सोने. |
| 18. Old is gold. वरातीमागून घोडे. |
| 19. Out of sight, out of mind. चार दिवस सासूचे, चार दिवस सुनेचे. |
| 20. Every dogs has his day. दृष्टीआड सृष्टी. |
| 21. Too many cooks spoil the broth. घरोघरी मातीच्या चुली. |
| 22. Every house has its skeleton. बारा सुगरणी तरी आमटी आळणी. |
| 23. First come first served. हाजीर तो वजीर. |
| 24. Union is strength. एका हाताने टाळी वाजत नाही. |
| 25. It takes two to make a quarrel. एकी हेच बळ. |
| 26. Where there is a will, there is a way. इच्छा तेथे मार्ग. |
काही साहित्यिकांची टोपण नावे व पूर्ण नावे
| टोपणनाव | लेखक |
| मोरोपंत | मोरेश्वर रायाजी पराडकर |
| काव्यविहारी | धोंडो वामन गद्रे |
| लोकहितवादी | गोपाळ हरी देशमुख |
| यशवंत | यशवंत दिनकर पेंढरकर |
| रे. टिळक | नारायण वामन टिळक |
| अनिल |
आत्माराम रावजी देशपांडे |
| केशवसुत | कृष्णाजी केशव दामले |
| विभावरी शिरुरकर | मालतीबाई विश्राम बेडेकर |
| माधवानुज | काशीनाथ हरी मोडक |
| राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज | माणिक बंडोजी ठाकूर |
| बी | नारायण मुरलीधर गुप्ते |
| मनमोहन | गोपाळ नरहर नातू |
| नाथमाधव | द्वारकानाथ माधवराव पितळे |
| बी. रघुनाथ | भगवान रघुनाथ कुळकर्णी |
| बाळकराम (नाटक) गोविंदाग्रज (कविता) | राम गणेश गडकरी |
| अमरशेख | शेख महबूब हसन |
| बालकवी | त्र्यंबक बापूजी ठोमरे |
| आरती प्रभु | चिंतामण त्र्यंबक खानोलकर |
| गिरीश | शंकर केशव कानेटकर |
| चारुता सागर |
दिनकर दत्तात्रय भोसले |
| माधव ज्युलियन | माधव त्रिंबक पटवर्धन |
| दया पवार | दगडू मारुती पवार |
| विनोबा | विनायक नरहर भावे |
| ग्रेस | माणिक सितारामपंत गोडघाटे |
| कुंजविहारी | हरिहर गुरुनाथ कुळकर्णी |
| प्रेमानंद गज्वी | आनंद शंकर गजभिये |
| अज्ञातवासी | दिनकर गंगाधर केळकर |
| पठे बापूराव | श्रीधर कृष्णाजी कुळकर्णी |
| ठणठणपाळ | जयवंत द्वारकानाथ दळवी |
काही साहित्यिक व त्यांच्या प्रसिद्ध रचना
| साहित्यिकाचे नाव | पुस्तक |
| लक्ष्मीबाई टिळक | स्मृतिचित्रे |
| श्री. म. माटे | उपेक्षितांचे अंतरंग |
| श्री. ज. जोशी | आनंदीगोपाळ |
| वि. वा. शिरवाडकर | नटसम्राट |
| विश्राम बेडेकर | रणांगण |
| गोदावरी परुळेकर | जेव्हा माणूस जागा होतो |
| वसंत कानेटकर | रायगडाला जेव्हा जाग येते |
| जी. ए. कुलकर्णी | काजळमाया |
| गंगाधर गाडगीळ |
एका मुंगीचे महाभारत |
| ना. सं. इनामदार | राऊ |
| श्री. ना. पेंडसे | रथचक्र |
| गो. नी. दांडेकर | पडघवली |
| विंदा करंदीकर | अष्टदर्शने |
| अण्णाभाऊ साठे | फकिरा |
| शंकरराव खरात | तराळ अंतराळ |
| शांता शेळके | चौघीजणी |
| महेश एलकुंचवार | वाडा चिरेबंदी |
| किरण नगरकर | सात सक्कं त्रेचाळीस |
| प्र. ई. सोनकांबळे | आठवणींचे पक्षी |
| अनिल अवचट | माणसं |
| नारायण सुर्वे | माझे विदयापीठ |
| सुनीता देशपांडे | आहे मनोहर तरी |
| व्यंकटेश माडगूळकर | बनगरवाडी |
| द. मा. मिरासदार | मिरासदारी |
| रणजित देसाई | स्वामी |
| मंगेश पाडगांवकर | सलाम |
| मारुती चितमपल्ली | पक्षी जाय दिगंतरा |
| नरहर कुरुंदकर | धार आणि काठ |
| मधु मंगेश कर्णिक | माहिमची खाडी |
| आनंद यादव |
झोंबी |
| दया पवार | बलुतं |
| लक्ष्मण माने | उपरा |
| रंगनाथ पठारे | ताम्रपट |
| नरेंद्र जाधव | आमचा बाप आन् आम्ही |
| लक्ष्मण गायकवाड | उचल्या |
| उत्तम कांबळे | आई समजून घेताना |
| अरुणा ढेरे | कृष्णकिनारा |
| विश्वास पाटील | पानिपत |
| राजन गवस | तणकट |
| सदानंद देशमुख | बारोमास |
| किशोर शांताबाई काळे | कोल्हाट्याचं पोर |
| भालचंद्र नेमाडे | कोसला |
ज्ञानपीठ पुरस्कारप्राप्त मराठी साहित्यिक
| साहित्यिकाचे नाव |
| विष्णु सखाराम खांडेकर |
| विष्णू वामन शिरवाडकर (कुसुमाग्रज) |
| गोविंद विनायक करंदीकर (विंदा करंदीकर) |
| भालचंद्र वनाजी नेमाडे |